پوریا محمدیان یزدی - دانشجوی دکترای مدیریت راهبردی دانشگاه عالی دفاع ملی
عبدالمجید قرنجیک - دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دفتر حمل ونقل و دبیرخانه شورای عالی ترافیک، وزارت کشور
علی یاراحمدی - مهندسی عمران، دفتر حمل ونقل و دبیرخانه شورای عالی ترافیک، وزارت کشور
آرش نقافی - ارشد مهندسی برنامه ریزی حمل ونقل، دفتر حمل ونقل و دبیرخانه شورای عالی ترافیک، وزارت کشور

امروزه سیاست گذاری در زمینه ی قوانین راهنمایی و رانندگی در راستای انضباط بخشی به رفتارهای ترافیکی به ویژه در زمینه ی موتورسیکلت بسیار ضروری است. علی رغم تنوع روزافزون بسیار زیاد انواع موتورسیکلت به ویژه گسترش موتورسیکلت های برقی و ویژ گی های گوناگون آنها، فقط یک نوع گواهینامه برای رانندگی با آن وجود دارد. به علاوه، با توجه به فراگیری بسیار بالای استفاده از آن در کشور و معضلات موجود در جامعه از جمله در زمینه ی ترافیک، آلایندگی زیست محیطی ناشی از ترافیک، افزایش مصرف سوخت در ترافیک و چالش های مربوط به فضای پارک و مشابه آنها به ویژه در کلانشهرهای کشور، ضروت بازنگری در گواهینامه ی موتورسیکلت را اجتناب ناپذیر نشان می دهد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد مختلف و تبیین ضرورت های طبقه بندی گواهینامه های موتورسیکلت، به بررسی امکان سنجی این موضوع در کشور می پردازد. در این راستا با استفاده از روش شناسی کیفی و شیوه ی تحلیل محتوا و از طریق منابع اسنادی به بررسی قوانین راهنمایی و رانندگی در کشورهای مختلف جهان پرداخته است. یافته ها نشان می دهد در بسیاری از کشورهای جهان گواهینامه های موتورسیکلت بیش از یک نوع و اغلب، سه یا چهار نوع هستند که ویژگی های مختلفی برای هر یک از آنها تعریف شده است. این طبقه بندی در آمریکا اغلب دو دسته (در ایالت های مختلف)، در چین سه دسته، هند، ژاپن و اتحادیه ی اروپا چهار دسته و ترکیه و مالزی پنج دسته است. از این رو، در راستای انتظام بخشی بیشتر به رفتارهای ترافیکی و بهبود فرهنگ ترافیک، پیشنهادهایی از جمله می توان به بازنگری جدی در مقررات گواهینامه ی موتورسیکلت و اعمال طبقه بندی آن حداقل در سه دسته اشاره کرد.

گواهینامه ی رانندگی, گواهینامه ی موتورسیکلت, قوانین رانندگی, طبقه بندی گواهینامه, انواع موتورسیکلت