حسن ایزدی - استادیار شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز
زهرا عباسپور - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز

حمل ونقل شهری یکی از مهم ترین و بنیادی ترین مسائل در برنامه ریزی شهری است. امروزه با توجه به این که توسعه پایدار، پارادایم غالب علوم است، مبحث حمل ونقل پایدار نیز به طور گسترده ای موردتوجه برنامه ریزان شهری، سیاست گذاران و مدیران قرار گرفته است. در همین راستا، رویکرد توسعه حمل ونقل محور به عنوان یکی از الگوهای جدید توسعه شهری مطرح شده است. پیاده سازی برنامه ها و پروژه های توسعه حمل ونقل محور در شهرهای امروزی می تواند برخی از مسائل حمل ونقلی شهرها را رفع کند. در سال های اخیر، موضوع توسعه حمل ونقل محور در محافل علمی مورد توجه قرار گرفته و پیاده سازی آن در شهرهای کشور، به ویژه در کلان شهرها، بسیار ضروری است. هدف این پژوهش، شناسایی معیارهای موثر بر پیاده سازی پروژه های توسعه حمل ونقل محور در ایران با استفاده از روش فراترکیب (سنتزپژوهی) است. واحد تحلیل در این پژوهش، کلیه مقاله های علمی پژوهشی فارسی و انگلیسی زبان با نمونه مطالعاتی داخلی است که در مجلات معتبر داخلی یا خارجی چاپ شده اند. با جستجو در پایگاه های علمی مختلف ابتدا ۳۴ مقاله یافت شد و سپس با بررسی دقیق تر تعداد این مقالات به ۲۶ مقاله کاهش یافت. برای تجزیه وتحلیل مقالات منتخب از الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی و باروس استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مهم ترین معیارهای پیاده سازی توسعه حمل ونقل محور در تحقیقات داخلی شامل تراکم مسکونی، تجاری و اداری، تراکم ساختمانی، جمعیت محدوده، وضعیت دوچرخه سواری، وضعیت شبکه پیاده روی، اختلاط کاربری ها، وضعیت پارکینگ و پارک خودرو، قابلیت حرکت و اتصال معابر و دسترسی پذیری به حمل ونقل همگانی است.

توسعه حمل ونقل محور, سنتزپژوهی, رویکرد فراترکیب, ایران, الگوی هفت مرحله ای سندلوسکی و باروس