حسن کولیوند - دانشجوی دکتری مدیریت، عضو هیات علمی دانشگاه پدافند هوایی خاتم-الانبیاء(ص)، تهران، ایران
علی یعقوبی - کارشناسی ارشد مدیریت، مدرس دانشگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء(ص)، تهران، ایران

شناخت صحیح و ورود به موقع در عرصه های نوین دفاعی همواره یکی از دغدغه های طراحان و بازیگران حوزه راهبرد و دفاع می باشد زیرا در طی تاریخ، دکترین، سازمان و استراتژی نظامی به خاطر خط شکنی های انقلابی در فناوری، دستخوش تغییرات عمیق شده اند بطوریکه جنگ ها از حالت سنتی به جنگ های الکترونیکی و سایبری تغییر یافته است. روند رو به رشد پیشرفت و تحول روزافزون فناوری اطلاعات و کاربرد گسترده آن در عرصه فضای مجازی و استفاده از ابزار و تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری مرتبط، بر روش ها و فنون نبردها تاثیر داشته و شکل جدیدی از جنگ را پدید آورده و الزام نیروهای مسلح کشورها، بهره-برداری از آخرین دستاوردهای فناوری را امری حیاتی نموده است از این رو هدف اصلی این پژوهش نیز توسعه قابلیت و کاربرد عملیات استراتژیک سایبری در جنگ های معاصر و آینده است که با رویکرد کیفی و بصورت کتابخانه ای انجام شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که دولت ها از طریق عملیات سایبری استراتژیک به دنبال دستیابی به اهداف امنیتی و سیاست خارجی بدون درگیری فیزیکی یا در واقع حتی درگیری رسمی هستند همچنین تا به امروز، بیشتر اهداف شناخته شده عملیات سایبری، عمدتا زیرساخت های ملی حیاتی یا نهادهای مدنی برجسته بوده است تا اهداف نظامی و عملیات استراتژیک سایبری، قابلیت زیادی برای ایجاد آسیب جانبی دارند بطوریکه این تسلیحات ممکن است مستقیما زیرساخت های غیرنظامی را هدف قرار داده تا اراده مردم را برای مبارزه کاهش دهند از این رو عملیات سایبری ممکن است تاثیر مستقیم تری بر جامعه مدنی و ثبات دولت، بویژه در زمان صلح، در مقایسه با عملیات فیزیکی داشته باشد ضمنا سلاح های سایبری قابلیت دقت بسیار خوبی دارند لیکن کاربرد تسلیحات سایبری می تواند عواقبی داشته باشد که توسط آغازگر ناخواسته است.

توسعه قابلیت، کاربرد، عملیات سایبری، جنگ های آینده