شهلا سجادی نژاد - کارشناس ارشد، گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

امروزه بخش نفت، گاز و پتروشیمی، یکی از مهم ترین منابع اقتصادی کشور می باشد. در مقیاس جهانی نیز، فرآوردههای نفتی بهخصوص بنزین و گازوئیل دارای نقش بسیار مهمی هستند چرا که عمده کاربرد این فرآوردهها در حملونقل بوده و حمل و نقل نیز از ارکان مهم یک کشور می باشد و حفظ تعادل عمومی دوبخشی اقتصاد – انرژی در راستای اندازهگیری تاثیر افزایش مشخصی در کارایی مصرف فرآورده های نفت و گاز، بر مصرف این فرآوردهها در خود این بخش و سایر بخشهای اقتصادی نقش به سزایی خواهد داشت. در این تحقیق برای ارزیابی اثرات ناشی از بهبود کارایی مصرف فرآورده های نفتی از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه و برای مدل تعادل عمومی از ماتریس حسابداری – اجتماعی بهعنوان پایه آماری استفاده شده است. بر این اساس اقدام به طراحی الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه (CGE) برای ایران در حوزه اقتصاد – انرژی شد. نتایج تحقیق حاکی است در تمامی بخشهای اقتصادی، متوسط اثرات بازگشتی بنزین برابر با ۳/۲۴ درصد و متوسط اثرات بازگشتی گازوئیل برابر با ۴/۲۱ درصد است. نتایج تحلیل حساسیت که در مورد تغییر کشش جانشینی بین بنزین و گازوئیل با سایر فرآوردههای نفتی از ۷۵/۰ به ۸۰/۰ (کشش مدل پایه) و ۸۵/۰ بوده است، نشان داد با این تغییرات، مقدار عددی اثرات بازگشتی بنزین و گازوئیل دچار تغییر محسوسی نشده است.

اثرات بازگشتی، ماتریس حسابداری، سوخت، حمل و نقل