آرش رسته مقدم - نویسنده مسئول، دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. رایانامه: arasteh۵۹@yahoo.com

مدیریت آموزشی همانند سایر حوزه های دانشگاهی به لحاظ مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی متاثر از سیر تحول پارادایم های کلان علمی است. اولین مطالعات مدیریت آموزشی بر پایه اندیشههای مکتب تحصلگرایی (اثباتگرایی) در اوایل قرن بیستم شکل گرفت و به دنبال آن پارادایمهای تفسیری، انتقادی و پستمدرن به پژوهش های این حوزه راه یافتند. در هر یک از پارادایم های مذکور، پژوهشگران مدیریت آموزشی به پژوهش و تولید متون علمی مبادرت ورزیده-اند. مقاله حاضر با هدف ترویج و کاربست مفاهیم مستخرج از پارادایم انتقادی در حوزه مدیریت آموزشی تنظیم شده و شامل دو بخش است. در بخش نخست، پیشینه و سیر تحول رویکردهای نظری مدیریت آموزشی ذکرشده و در انتها به پارادایم انتقادی در حوزه مدیریت آموزشی اشاره شده است. بخش دوم مقاله به معرفی کتاب «رویکردهای نوین به مدیریت آموزشی؛ الگوها و نویدها»-که توسط ویلیام فاستر در سال ۱۹۸۶ نگارش شده و دکتر علی علاقه بند در سال ۱۴۰۲ آن را ترجمه کرده، اختصاص یافته است. مقاله با طرح برخی از کاربست های پارادایم انتقادی در حوزه مدیریت آموزشی خاتمه می یابد.

پارادایم انتقادی, تاریخ مدیریت آموزشی, مدیریت مدرسه, ویلیام فاستر, علی علاقهبند