محمدرضا آقاپوری - دانشجوی دکتری، گروه آب و هواشناسی، واحد مرند، دانشگاه آزاداسلامی، مرند، ایران
خلیل ولیزاده کامران - استاد، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
علی اکبر رسولی - استاد، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
داود مختاری - استاد، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

شبکه حمل ونقل جاده ای به علت وسعت جغرافیایی و تنوع عملکردی با مجموعه گسترده ای از حوادث طبیعی و انسانی مواجه است. وقوع حوادث علاوه بر تحمیل آسیب های مستقیم بر شبکه های حمل ونقل جاده ای، موجب وارد آمدن آسیب های غیر مستقیم بر کاربران این شبکه ها و حتی کل جامعه می گردد. بر همین اساس در این تحقیق به مکان یابی نقاط بالقوه وقوع حوادث جاده ای در سطح جاده های ترانزیتی استان آذربایجان شرقی پرداخته شده است. برای این منظور از معیارها و زیر معیارهای مختلفی استفاده گردیده که شامل چهار معیار اصلی (عوامل اقلیمی، عوامل محیطی، عوامل توپوگرافی، عوامل جاده ای) و ۱۴ زیر معیار است. در ادامه به منظور وزن دهی و بررسی اهمیت معیارها و زیر معیارها از مدل ANP استفاده گردیده است و پس از محاسبه وزن معیارها و زیر معیارها و تلفیق آن ها با لایه های معیار نقشه نهایی نقاط بالقوه وقوع حوادث جاده ای تهیه گردیده است. بر اساس نتایج به دست آمده معیار عوامل جاده ای از بیشترین اهمیت در وقوع حوادث جاده ای برخوردار است و زیر معیار نقاط پر تصادف نیز از این حیث بیشترین اهمیت را دارد. همچنین مسیر کشکسرای-مرند خطرناک‍ ترین مسیر و مسیر جلفا-نوردوز کم خطرترین مسیر از لحاظ احتمال وقوع حوادث جاده ای در سطح جاده های ترانزیتی استان آذربایجان شرقی محسوب می شوند

آذربایجان شرقی, حوادث جاده ای, محورهای ترانزیتی, مدل ANP