مجید قهرمان افشار - استادیار، گروه پژوهشی شیمی و فرایند، پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران
حسین قاسمی نژاد - کارشناس آزمایشگاه، گروه پژوهشی شیمی و فرایند، پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران.
محسن اسماعیل پور - استادیار، گروه پژوهشی شیمی و فرایند، پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران.

چکیده بروز پدیده خوردگی و بطور ویژه خوردگی میکروبی در نیروگاه های حرارتی به دلیل استفاده مکرر از منابع آب آلوده به عنوان سیال خنک کن از دیرباز حامل مشکلات اقتصادی، کاهش راندمان، خرابی تجهیزات و ایجاد نقص فنی بوده است. در این کار هدف گردآوری اطلاعات پیرامون پدیده خوردگی میکروبی در آب چرخه خنک کن نیروگاه شهید بهشتی لوشان و ارائه چندین راهکار جهت کاهش بروز خوردگی میکروبی در آب خنک کن می باشد. به منظور بررسی پارامترهای اثرگذار بر پدیده خوردگی میکروبی، آزمون­های عمومی، آزمون­های میکروبی و آزمون­های سنجش یون­ها برای این نیروگاه انجام گردیده است. آزمون­های میکروبی شامل آزمون TBC سنجش تعداد کل باکتری­ها (آزمون عمومی) و آزمون­های اختصاصی سنجش باکتری­های خاص نظیر APB، FP، IRB، NRB، Aero، SRB و TRB می باشد. آزمون پارامترهای فیزیک و شیمیایی (pH، هدایت الکتریکی، درصد شوری، سختی و دمای آب) و سنجش آنیون­ها و کاتیون­ها نیز به صورت تکمیلی انجام گرفت. براساس نتایج آزمون­ها، غلظت یون کلسیم در نمونه بسیار بالا بوده (ppm ۵۱۷) و این مورد باعث افزایش رسوب­گذاری و ماند آب در چرخه خنک کن خواهد شد. از طرفی، غلظت بالای سولفات (ppm ۲۱۲۶) عامل ایجاد رشد باکتری SRB در نمونه می­شود. لذا، روش­های کنترل عوامل رسوب­گذار و میکروبی که منجر به خوردگی میکروبی می ­شوند در دستور کار قرار گرفته است. روش­های معمول نظیر کلرزنی و ازن زنی در اولویت اول راهکارهای مقابله با عوامل میکروبی قرار می گیرد. با توجه به بالا بودن غلظت یون سولفات پیشنهاد می­ گردد به عنوان یک راهکار در اولویت دوم حذف انتخاب گزین یون سولفات در دستور کار قرار گیرد. به دلیل غلظت بالای یون کلسیم و در نتیجه آن قلیائیت بالا، رژیم­ های شیمیایی کاربردی در زلال ساز نظیر افزودن آهک، کلروفریک و منعقد­ کننده­ ها به عنوان راهکار در اولویت سوم قرار می­ گیرند.

خوردگی میکروبی, نیروگاه حرارتی, کنترل کیفیت آب, چرخه خنک کن, کنترل شیمیایی