فاطمه همایونی - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه مهندسی مواد،دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه یاسوج،یاسوج،ایران
نادر ستوده - دانشیار- گروه مهندسی مواد،دانشکده فنی و مهندسی،دانشگاه یاسوج، یاسوج،ایران
عباس محصل - استادیار- گروه مهندسی مواد، دانشکده فنی و مهندسی،دانشگاه یاسوج، یاسوج،ایران
فاطمه حیدری - استادیار- گروه مهندسی مواد، دانشکده فنی و مهندسی،دانشگاه یاسوج، یاسوج،ایران
محمد سجادنژاد - استادیار- گروه مهندسی مواد، دانشکده فنی و مهندسی،دانشگاه یاسوج، یاسوج،ایران

چکیده در این پژوهش تاثیر عوامل فلزی مانند منیزیم، آلومینیم و مخلوط منیزیم-روی بر احیاکربوترمیک دی اکسیدتیتانیم در شرایط آسیاکاری مکانیکی بررسی شد. آزمونهای آسیاکاری مکانیکی در یک آسیای سیاره ای در زمانهای گوناگون انجام شد. مخلوط هایی از دی اکسیدتیتانیم-منیزیم-کربن، دی اکسیدتیتانیم-منیزیم-روی-کربن و دی اکسیدتیتانیم-آلومینیم-کربن بر اساس نسبت های استوکیومتری مرتبط به هر واکنش تهیه شدند. پس از پایان آسیاکاری مکانیکی هر کدام از نمونه ها، فرآیند اسیدشویی با محلول اسیدکلریدریک ۲ نرمال برای از بین بردن فازهای قابل حل انجام شد. عملیات گرمایش همدما برای باقی مانده های جامد پس از اسیدشویی، در اتمسفر آرگن در دمای ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد به مدت یک ساعت انجام شد. آنالیز محصولات و فازها به روش XRD و ارزیابی ریزساختار نمونه ها با میکروسکوپ SEMانجام شد. نتایج نشان داد با افزودن عامل فلزی، واکنش بین دی اکسیدتیتانیم-کربن به شدت گرمازا می شود. در مخلوط دی اکسیدتیتانیم-آلومینیم-کربن، واکنش به صورت (MSR) در شرایط آسیاکاری پیش رفت و محصولات واکنش در مخلوط ۵ ساعت آسیاکاری، کاربیدتیتانیم و اکسیدآلومینیم بود. اما در مخلوط های دی اکسیدتیتانیم-منیزیم-کربن و دی اکسیدتیتانیم-منیزیم-روی-کربن، واکنش احیا در نمونه های آسیاکاری از طریق اکسیدمیانی تیتانیم انجام شد. پس از گرمایش همدما نمونه های آسیاکاری از مخلوط های دی اکسیدتیتانیم-منیزیم-کربن و دی اکسیدتیتانیم-منیزیم-روی-کربن در اتمسفر آرگن،نشانه های کاربیدتیتانیم و اکسیدمیانی تیتانیم از نوع Ti۲O۳ دیده شد. وجود نشانه های فاز Ti۲O۳ نشان می هد واکنش احیای دی اکسیدتیتانیم هنگام استفاده از عامل فلزی منیزیم و یا مخلوط منیزیم-روی پس از ۱۰ ساعت آسیاکاری کامل نمی شود.

آناتار, آسیاکاری مکانیکی, روتیل, کاربید تیتانیم, واکنش MSR