سید امین اصغری پری - Associate Professor, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Behbahan Khatam Al Anbia University of Technology, Behbahan, Iran.
آذین رزمخواه - M.sc. Sudent, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Behbahan Khatam Al Anbia University of Technology, Behbahan, Iran.
سید علی اصغری پری - Assistant Professor, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Behbahan Khatam Al Anbia University of Technology, Behbahan, Iran.
مجتبی کردناییج - Lecturer, Department of Civil Engineering, Faculty of Engineering, Behbahan Khatam Al Anbia University of Technology, Behbahan, Iran.

چکیده مقدمه: در تحقیق حاضر به بررسی اثر محل قرارگیری و ارتفاع مانع متخلخل سه بعدی (دارای تخلخل در هر سه بعد) که به­صورت پیوسته در عرض فلوم بر روی کف پله قرار گرفته است و همچنین اثر تعداد پله­های دارای این نوع مانع متخلخل بر روی سرریز پلکانی پرداخته شده است. روش­: شیب سرریز ۱:۲ و دارای ۸ پله، ارتفاع کلی ۸۷ سانتی­متر و عرض فلوم ۱.۲ متر بوده است. ابزارهای اندازه­گیری در تحقیق حاضر عمق سنج، تکنیک پردازش تصویر و مشاهدات زمان انجام آزمایش بوده است. یافته ­ها: در مانع متخلخل سه بعدی پیوسته با توجه به ارتفاع نسبی، محل قرارگیری و تعداد پله­های دارای مانع، مرزهای شروع جریان قرارگیری نسبت به حالت شاهد تغییر می­کند به­طوری­که با افزایش فاصله نسبی مانع از لبه پلکان و کاهش تعداد پله­های دارای مانع متخلخل پیوسته، تمایل جریان به گسترش در محدوده بالایی جریان انتقالی (همسایگی با جریان رویه­ای) افزایش می­یابد. نتیجه­ گیری: در رژیم جریان ریزشی قرارگیری مانع متخلخل سه بعدی برای متغیرهای تحقیق حاضر سبب افزایش استهلاک انرژی تا ۵ درصد بیش­تر نسبت به حالت شاهد می­گردد. برای رژیم­های جریان انتقالی و رویه­ای در اکثر موارد قرارگیری مانع متخلخل پیوسته اثر استهلاکی مثبت ندارد. همچنین با توجه به اندازه­های ناحیه­های شکل گرفته حاصل از BIV می­توان بیان کرد که در شرایطی که ناحیه اختلاط اندازه­گیری شده در دو پله متوالی نسبت به حالت شاهد دارای مقدار بیش­تری بوده است، استهلاک انرژی نیز افزایش یافته است.

stepped spillway, ۳D porous Obstacle, energy dissipation, BIV technique