فضل الله میردریکوند - دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

مقدمه: سیر بالینی و جنبه های حسی یا هیجانی درد ادراک شده تحت تاثیر عوامل روانی و اجتماعی قرار دارد. بنابراین؛ هدف پژوهش حاضر بررسی مدل ساختاری ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مفاصل مقاوم به درمان بر اساس ویژگی­های شخصتی و طرحواره­های ناسازگار اولیه با نقش تعدیل کننده حمایت اجتماعی، بود. روش: در این پژوهش توصیفی- همبستگی تعداد ۳۷۱ بیمار مبتلا به درد مزمن مفاصل به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه شخصیتی نئو - فهرست پنج عاملی کاستا و مک کری (NEO-FFI)، مقیاس طرحواره­های ناسازگار یانگ - فرم کوتاه (YSQ-SF)، مقیاس حمایت اجتماعی شربورن و استووارت (MOS-SSS ) و فرم کوتاه پرسشنامه درد مک گیل (SF‑MPQ) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار SPSS ورژن ۲۰ و Smart-PLS ورژن ۳ انجام شد. یافته ها: نتایج حاکی از همبستگی معکوس و معنی دار ویژگی­های شخصیتی برون­گرایی، گشودگی به تجربه، توافق پذیری، با وجدان بودن و همه مولفه­های حمایت اجتماعی و همبستگی مثبت و معنادار ویژگی شخصیتی نروزگرایی و طرحواره­های ناسازگار اولیه با ادراک درد در بیماران مبتلا به درد مزمن مفاصل مقاوم به درمان بود. همچنین، اثر تعدیل کننده حمایت اجتماعی در تحلیل مسیر ارتباط بین متغیرهای پنهان مدل معنادار بود. نتیجه گیری: پزشکان و متخصصان بهداشت روان می توانند از این نتایج برای اهداف درمانی و پیشگیری از وضعیت هیجانی منفی بیماران مبتلا به درد مزمن در تصمیمات بالینی و غیر بالینی استفاده کنند.

ویژگی های شخصیتی, طرحواره های ناسازگار اولیه, حمایت اجتماعی, درد مزمن مفاصل