حجت داوند - دانشجوی دکتری مسائل ایران دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
رحیم سابقی نژاد - دانشجوی دکتری مسائل ایران دانشگاه تربیت مدرس
محمد داوند - استادیار، گروه معارف اسلامی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
محسن اسلامی - دانشیار روابط بین الملل دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس تهران

حمله نظامی عربستان سعودی به یمن نقطه عطفی در تحولات داخلی یمن بوده که با واکنش های گوناگون بین المللی اعم از رد یا تایید مواجه شده است. بررسی این مواضع موضوع اصلی و هدف نگارش این مقاله نیست. در این نوشتار با دیدی هنجاری به چرایی این موضع گیری ها و واکنش ها پرداخته نشده، بلکه سعی شده با بررسی چرایی و چگونگی ائتلاف ها و کشمکش ها بر سر مسئله یمن، امکان پذیری ائتلاف ایران و روسیه در آن، با رهیافتی واقع گرایانه تبیین شود. بررسی ها نشان داد که هر یک از سه کشور ایران، روسیه و آمریکا مواضع متفاوتی در حمله نظامی عربستان به یمن داشته اند؛ به نحوی که آمریکا متحد و مدافع عربستان بوده است، ایران مخالف و طرف درگیر عربستان در یمن و محکوم کننده حمله نظامی این کشور بوده است. اما روسیه با در پیش گرفتن رویکردی عملگرایانه از هیچ طرفی حمایت جدی نکرده است. حال با توجه به این که عربستان و آمریکا در موضوعات منطقه ای از جمله یمن دارای اشتراک نظر و متحد هستند این سوال پیش می آید که این رابطه به ایران و روسیه در مورد یمن نیز قابل تعمیم خواهد بود؟ در پاسخ به این سوال، فرضیه مطروحه این است که رویکرد کلان سیاست خارجی روسیه و موقعیت راهبردی یمن و تجربه های ناموفق قبلی تعامل روسیه با آمریکا زمینه را برای ائتلاف ایران و روسیه مهیا ساخته است. در این مقاله ضمن بهره گیری از منابع اسنادی از روش تحقیق مقایسه کیفی بهره گرفته شده است.

یمن, ایران, روسیه, مداخله خارجی