سیدهاشم امینی شال - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دامپروری
احمدرضا یزدانی - استادیار دانشکده علوم دامی
امیر حسین چیذری - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشکده کشاورزی و علوم طبیعی دانشگاه تهران
پژمان اعلایی بروجنی - دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

با توجه به نقش تولید شیر و پرورش صنعتی گاو شیری در امنیت غذایی و همچنین جایگاه استان تهران در بخش دامپروری کشور، کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و مقیاس گاوداریهای شیری در شهرستان های پاکدشت و ری در جنوب استان تهران، اندازهگیری شد. برای این منظور کارایی ۶۵ گاوداری شیری صنعتی با استفاده از روش تحلیل فراگیر دادهها(DEA) در سال ۱۳۸۷ مورد ارزیابی قرار گرفت. جمعآوری آمار و اطلاعات این تحقیق با روش های مطالعه اسنادی، مشاهده و مصاحبه حضوری انجام شد. نتایج محاسبه کارایی با فرض بازدهی متغیر نسبت به مقیاس و بر مبنای حداقلسازی استفاده از نهاده ها نشان داد که نیمی از دامداریها از لحاظ فنی کارا بودند. با وجود آنکه حدودا ۵۱ درصد از دامداریها از نظر فنی کاملا کارا بودند؛ ولی وضعیت دامداریهای مورد بررسی از لحاظ تخصیصی و اقتصادی مناسب نبود. میانگین سطح کارایی فنی دامداریها برابر با ۹۳/۰ محاسبه شد؛ اما میانگین سطوح کارایی تخصیصی و اقتصادی دامداریها به ترتیب برابر با ۴۵/۰ و ۴۲/۰ بود. مشخص گردید که ۴۰ درصد واحد ها از لحاظ کارایی مقیاس کاملا کارا هستند و در مقیاس بهینه فعالیت می کنند. نتایج بررسی بازده نسبت به مقیاس نشان داد که ۳۷ دامداری بازده افزایشی،۲ دامداری بازده کاهشی و ۲۶ واحد بازدهی ثابت نسبت به مقیاس داشتند. نتایج بررسی مصرف نهادهها نیز نشان داد که واحدهای ناکارا بایستی در مصرف نهادههای یونجه، سیلوی ذرت، کنسانتره، دارو و هزینههای درمانی صرفهجویی به عمل آورند.

گاوداری شیری, کارایی فنی, کارایی اقتصادی, تحلیل فراگیر دادهها