زانا مظفری - استادیار گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

مقدمه و هدف: آب یکی از مهمترین و بنیادی ترین عوامل حیات موجودات زنده است از این نظر جلوگیری از آلودگی آب نیز به همان نسبت مهم و مورد توجه می باشد. عوامل آلوده کننده آب بسیار گوناگون اند که شامل عوامل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می­شود. هدف این مقاله بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی در کنار سایر متغیرهای اقتصادی بر آلودگی آب در استان­های ایران طی دوره زمانی ۱۳۹۴-۱۳۸۶ می­باشد. مواد و روش­ها: در این راستا با استفاده از منطق فازی سرمایه اجتماعی در هریک از استان­های کشور  برآورد گردید که نتیجه آن اختلاف چشم­گیری را بین استان­ها نشان داد. سپس با توجه به پویا بودن مدل از روش گشتاورهای تعمیم یافته استفاده گردید. یافته ­ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده­های تحقیق نشان داد که ارتقاء سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی تاثیر معنی­داری بر کاهش آلودگی آب در استان­های کشور دارند. آلودگی آب دوره قبل، صنعتی شدن، رشد اقتصادی و شهرنشینی تاثیر معنی­داری بر افزایش آلودگی آب در استان­های ایران دارند. همچنین مصرف کود شیمیایی در زمین­های کشاورزی نیز تاثیر معنی­داری بر افزایش آلودگی آب دارد. بحث و نتیجه­ گیری: دولت می­تواند با برنامه­ریزی در زمینه؛ افزایش تخصصص و بهبود کیفیت نیروی انسانی، همچنین ارتقا آگاهی، جلب اعتماد و افزایش مشارکت مردم، کاهش فساد و ارتقاء شاخص­های اقتصادی، انتشار آلودگی آب را کاهش دهد.

سرمایه اجتماعی, سرمایه انسانی, آلودگی آب, روش گشتاورهای تعمیم یافته