مریم قره جعفری - دانشجوی دکتری علوم اقتصادی، گروه اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه.
کیومرث شهبازی - استاد گروه اقتصاد ومدیریت دانشگاه ارومیه.
حسن خداویسی - دانشیار گروه اقتصاد و مدیریت دانشگاه ارومیه.

یکی از هدف های اصلی هر کشور، تامین مواد غذایی موردنیاز جامعه است که از طریق رشد در بخش کشاورزی قابل دستیابی است. در این راستا، مطالعه ی حاضر تلاش کرده است؛ روندهای تصادفی مشترک بین ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران و کشورهای طرف عمده ی تجاری، طی دوره ی زمانی ۲۰۱۵-۱۹۶۷ را مورد بررسی قرار دهد. برای نیل به این هدف؛ از روش گونزالو و گرنجر که در چارچوب مدل هم جمعی چند متغیره ی یوهانس و یوسلیوس می باشد، استفاده شده است. نتایج تحلیل روندهای تصادفی مشترک نیز گویای این واقعیت است که کلیه ی کشورها واکنش شدیدی نسبت به روندهای یاد شده از خود نشان می دهند اما کشور چین رهبری ارزش افزوده بخش کشاورزی را بر عهده دارد. بر این اساس لازم است که به منظور دستیابی به رشد مستمر در کشاورزی، دولت از طریق کاهش تعرفه بر واردات بخش کشاورزی و دادن یارانه به صادرات بخش کشاورزی، تجارت در بخش کشاورزی خود را با کشور چین گسترش دهد تا بخش کشاورزی داخلی از رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی جهانی بهره مند گردد.

روند تصادفی مشترک, روش گونزالو و گرنجر, رشد بخش کشاورزی, هم جمعی