اسداله نجفی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
سید حسن مطیعی لنگرودی - استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حمید جلالیان - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
حسنعلی فرجی سبکبار - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

تغییرات اجتماعی- اقتصادی دهه های اخیر عدم تعادل و تمرکز بیش از حد امکانات و خدمات در برخی نقاط و محرومیت دیگر نقاط را در پی داشته است. این مسئله در مناطق روستایی شدید تر بوده و عدم تعادل و توزیع عادلانه خدمات در آن ها مشهودتر است. یکی از خدمات اساسی و زیربنایی در این مناطق حمل و نقل و شبکه راههاست. هدف این پژوهش ، تبیین اثرات فضایی شبکه حمل و نقل بر توسعه روستایی است. روش تحقیق این مقاله از نوع تحلیلی است و تجزیه و تحلیل آن بر مبنای آمار فضایی است و با توجه به ماهیت مکانی داده ها و وابستگی فضایی این داده ها از تکنیک رگرسیون موزون فضایی استفاده شده است. منطقه مورد مطالعه استان تهران و جامعه آماری پژوهش شامل تمام روستاهای بالای ۲۰ خانوار استان تهران می باشد. از هر دهستان یک روستا بطور تصادفی انتخاب و براساس فرمول کوکران ۳۸۰ خانوار بعنوان نمونه محاسبه گردید؛ با احتساب حد اقل ۱۰ خانوار برای هر روستا جهت افزایش قابلیت تعمیم، حجم نمونه برابر با ۷۱۷ خانوار گردید. در این مطالعه ۴۵ شاخص مورد بررسی و با انجام عملیات میدانی و پیمایشی اطلاعات مورد نیاز جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد دهستان های شمالی و شرقی حاشیه کلان شهر تهران که تحت تاثیرشهر تهران می باشند و همین طور دهستان های شرقی استان، حمل و نقل بیشترین تاثیر را بر توسعه روستایی آن ها داشته و دهستان های غربی استان از کمترین تاثیر برخوردار می باشند.

حمل و نقل روستایی, تحلیل فضایی, توسعه روستایی, استان تهران