پگاه احمری مقدم - کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلام
صدیقه فاطمی - دانشیار، دکترای نماتد شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور.

نماتد ( PCN ) Globodera rostochiensis یکی از آفات مهم سیبزمینی در دنیا، در استان همدان با آلودگی بالا مشاهده شده است. حضور علفهای هرز میزبان نماتد در مزرعه در طول دوره تناوب یا آیش میتواند موفقیت برنامههای مدیریتی را تغییر دهد.برای تعیین وضعیت میزبانی علفهای هرز به PCN ارتباط آن ها روی فعالیت تفریخ نماتد در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. بذر علفهای هرز مختلف شامل تاجریزیقرمز ) S. dulcamera ( و تاجخروس ) Amaranthus retrofelexeus ( از مزارع سیبزمینیآلوده به نماتد در همدان جمعآوری و در گلخانه نسبت به کاشت آنها و بذرگیری مجدد اقدام شد. در طی رشد گیاهان با شستن خاکو جمعآوری آب زیر گلدان و سپس فیلتر نمودن آن ، ترشحات ریشه تهیه شد، عصاره خاک بدون گیاه )آیش( نیز به عنوان شاهد به روش فوق تهیه گردید. سیستهای PCN را در ترشحات ریشه هریک از گیاهان فوق قرار داده، وضعیت تفریخ تخمها به صورت هفتگی ارزیابی شده و در پایان، جمعیت کل نماتد و درصد تفریخ تعیین گردید. نماتد با نسبتهای مختلفی در ترشحات ریشه گیاهان تفریخ شد، بیشترین میزان تفریخ در ترشحات ریشه تاجریزی قرمز و کمترین تفریخ در عصاره خاک آیش صورت گرفت.

Globodera rostochiensis ، نماتد طلایی، تفریخ تخم، علف هرز، تاجریزی، تاج خروس