مارال کلته - دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دامغان، دامغان، ایران.
محمد علی آقاجانی - استادیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان.
محمدعلی دهقان - مربی پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه ی نهال و بذر مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان

به منظور بررسی واکنش ۲۳ رقم و لاین پیشرفته گندم در برابر بیماری­های برگی سفیدک پودری، زنگ قهوه­ای و لکه خرمایی در استان گلستان، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کاملا تصادفی در سه تکرار در سال زراعی ۸۹-۱۳۸۸ انجام گردید. آلودگی در مزرعه به صورت طبیعی از طریق کشت ارقام حساس در میان تیمار­ها ایجاد شد. معیار­های ارزیابی حساسیت یا مقاومت ارقام نسبت به بیماری­های مختلف شامل مقدار بیماری­ها (به صورت درصد بوته­های بیمار، شدت متوسط، سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) و مقدار استاندارد شده­ی AUDPC، وزن هزار دانه و عملکرد دانه کرت بود. تجزیه­ی واریانس داده­ها نشان داد که بر اساس تمام متغیر­های ثبت شده، اختلاف معنی­داری (۰۱/۰ ≥P) بین ارقام و لاین­های مورد آزمایش وجود دارد. مقایسه­ی میانگین (LSD) داده­ها نشان داد که بیش­ترین و کمترین شدت سفیدک پودری به ترتیب درلاین دیم ۱۷ (۷۴/۷۲ درصد) ورقم گاسپارد (صفر) مشاهده شد. بیش­ترین و کمترین شدت زنگ قهوه­ای به ترتیب در ارقام بولانی و موروکو (۱۱/۱۱ درصد) و گاسپارد (۱۲/۰ درصد) مشاهده شد. بیش­ترین و کمترین شدت لکه خرمایی به ترتیب در ارقام مروارید (۵۶/۹۴ درصد) و موروکو (صفر) مشاهده شد. در مجموع، بالاترین عملکرد دانه کرت درلاین دیم۱۱)۹۷/۴۳۴۰ گرم) و مروارید (۱۹/۴۰۱۳ گرم) و کمترین در ارقام بولانی (۰۳/۱۸۴ گرم) و موروکو (۲۵۰ گرم) ثبت گردید. بیش­ترین و کمترین وزن هزار دانه نیز به ترتیب در ارقام شیرودی (۳۳/۳۶ گرم) و موروکو (۵۳/۱۳ گرم) مشاهده شد.

گندم, سفیدک پودری, زنگ قهوه ای, لکه خرمایی, واکنش ارقام