سیدهادی زرقانی - گروه جغرافیا، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

زمینه و هدف: امنیت مرزی عبارت از صیانت از خطوط مرزی در مقابل تعرض های احتمالی و جلوگیری از هرگونه اعمال خلاف قانون در طول مرز و مناطق مرزی یک کشور و قانونی کردن تردد اشخاص و حمل ونقل کالا از طریق دروازه های مجاز مرزی است. استقرار امنیت در مرز و مناطق مرزی ازجمله دغدغه های اصلی کشورها به ویژه در جهان پر تهدید امروز است و حکومت ها برای رسیدن به این هدف رویکردها، سیاست ها، اقدامات و روش های مختلفی را مدنظر قرار می دهند. هدف از نگارش این مقاله تبیین نظری پارادایم امنیت پایدار در مرز و مناطق مرزی می باشد. روش پژوهش : این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر به دنبال بررسی و تبیین الزامات و ملاحظاتی است که در استقرار امنیت در مرز و مناطق مرزی در چارچوب پارادایم «امنیت پایدار» مطرح است. یافته ها: مفهوم «امنیت پایدار» از پارادایم ها و رویکردهای جدید امنیتی است که در حوزه های مختلف ازجمله امنیت مرز و مناطق مرزی مطرح است. در واقع «امنیت پایدار»، رهیافتی است که در مطالعات نوین امنیتی به عنوان جایگزین پارادایم کنترل مطرح می شود و بر این مفروضه استوار است که برای استقرار امنیت بایستی به جای برخورد با جرم و مجرم با زمینه ها و بسترهای جرم زا مقابله کرد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که استقرار امنیت پایدار در مرز و مناطق مرزی مستلزم رویکردهای پیشگیرانه، ایجابی، همه جانبه، اجتماع محور، مشارکت محور، آسایش بخش و معناگرا است و بر اساس این پارادایم، امنیت مرز با اولویت تامین امنیت مرزنشینان حاصل می شود.

مرز, مناطق مرزی, امنیت پایدار, توسعه, پارادایم