ابوذر پرهیزکاری - دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور، واحد تهران شرق، تهران، ایران.

طی سال های اخیر، درآمد نسبتا خوب، دوره کوتاه مدت کشت و نیازآبی محدود زعفران، کشاورزان دشت قزوین را بر آن داشته تا در اراضی مستعد خود به کشت این محصول روی آورند. بدین منظور، در این تحقیق اثرات افزایش سطح زیرکشت زعفران بر الگوی کشت، میزان مصرف نهاده ها و سود ناخالص کشاورزان دشت قزوین تحلیل و ارزیابی شد. برای تحقق این هدف، از مدل برنامه ریزی ریاضی مثبت (PMP) و رهیافت تابع تولید با کشش جانشینی ثابت (CES) استفاده شد. داده های موردنیاز مربوط به سال ۹۳-۱۳۹۲ بود که با تکمیل پرسشنامه از ۱۲۷ کشاورز نمونه جمع آوری شد. نتایج نشان داد که با ورود زعفران به الگوی فعلی مزارع نماینده، الگوی زراعی در جهت کاهش سطح زیرکشت محصولات با هزینه تولید بیشتر و نیازآبی بالاتر مانند ذرت دانه ای، چغندرقند و کلزا در سطح مزارع کوچک (از ۷۸/-۱ تا ۹/۱۳- درصد)، متوسط (از ۹۲/۴- تا ۱/۱۴- درصد) و بزرگ (از ۰۵/۷- تا ۴/۱۶- درصد) تغییر می کند. در این بین، کشاورزان با مزارع بزرگ بیشترین تغییرات را در الگوی کشت فعلی تجربه می کنند.

الگوی زراعی, برنامه ریزی ریاضی مثبت, تحلیل سیاستی, زعفران, دشت قزوین