کیمیا صحراییان - دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه الزهرا.
مهرانگیز پیوسته گر - دانشیار روانشناسی دانشگاه الزهرا.
زهره خسروی - استاد روانشناسی دانشگاه الزهرا.
مجتبی حبیبی - استادیار روانشناسی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان (انستیتو روانپزشکی) دانشگاه علوم پزشکی ایران

مقدمه: پژوهش حاضر به مقایسه اثربخشی توانبخشی­ شناختی و درمان ترکیبی توانبخشی­ شناختی و تنظیم­ هیجان بر کیفیت­ زندگی بیماران مبتلا به HIV دارای مشکلات عصب­ شناختی پرداخت. روش: طرح پژوهش از نوع نیمه­ آزمایشی به­صورت پیش­ آزمون- پس­ آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش بود. ۴۶ بیمار مبتلا به اچ­ آی­ وی دارای مشکلات عصب­ شناختی به­ صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۲۳ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش اول درمان توان بخشی­ شناختی آرام و گروه آزمایش دوم علاوه بر درمان توانبخشی­ شناختی آرام، درمان تنظیم­ هیجان بر پایه رفتاردرمانی دیالکتیک را نیز دریافت نمود. شرکت­ کنندگان، فرم کوتاه پرسشنامه کیفیت­ زندگی بیماران HIV را در پیش­ آزمون، پس­ آزمون و پیگیری کامل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از تحلیل واریانس با اندازه­ گیری­ مکرر استفاده شد یافته­ ها: در مرحله پس ­آزمون گروه آزمایشی دوم، بهبود قابل توجهی در کیفیت­ زندگی داشت. در مرحله پیگیری نیز گروه آزمایش دوم نسبت به گروه آزمایش اول بهبودی بیشتری را نشان داد. با این حال، در مرحله پیگیری، هر دو گروه کاهش اندکی در مقایسه با مرحله پس­ آزمون داشتند نتیجه­ گیری: نتایج نشان­ داد که درمان ترکیبی توانبخشی­ شناختی و تنظیم­ هیجان در بهبود کیفیت­ زندگی بیماران مبتلا به HIV دارای مشکلات عصب­ شناختی از درمان توانبخشی­ شناختی به­ تنهایی، موثرتر است.

بیماران اچ آی وی دارای مشکلات عصب شناختی, توانبخشی شناختی, تنظیم هیجان, کیفیت زندگی