مرضیه افضلی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، استانداری کرمان، کرمان، ایران
یعقوب ابدالی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
اصغر حیدری - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

افزایش مشکلات ناشی از تراکم جمعیت در شهرها، صاحب­نظران را به چاره­اندیشی و حل معضلات شهری واداشت و برای کاهش معضلات ناشی از رشد بی­رویه فضاهای شهری، صاحب­نظران انگاره رشد هوشمند شهری را مطرح نمودند، رشد هوشمند شهری به عنوان ابزاری توانمند در سنجش میزان تمرکز یا پراکنده بودن رشد یک شهر در چارچوب الگوهای رایج و ایده­آل، امروزه نقش غیر قابل انکاری در توسعه، تغییر و شکل­دهی نقاط سکونتی انسان­ها به ویژه شهرها ایفا می­کند. از این رو هدف پژوهش حاضر تحلیل کالبدی- فضایی رشد هوشمند شهر خرم­آباد است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه­ای کاربردی و از لحاظ روش­شناسی کمی - تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه­ای و داده­های فضایی است. در تجزیه وتحلیل اطلاعات این پژوهش از روش­های آماری- گرافیکی در قالب نرم­افزار ArcGIS و همچنین نرم­افزارهای Excel و GeoDa بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تحلیل شاخص­ها با استفاده از آزمون­های گرافیک مبنا نشان می­دهد که شهر خرم­آباد در زمینه شاخص­های منتخب فاصله­ی چشمگیری با اصول رشد هوشمند شهری دارد. این امر نشانگر تفاوت چشمگیر شاخص­های منتخب با اصول رشد هوشمند شهری است. نتایج آزمون­های گرافیک مبنا و آزمون­های نموداری با هم همسو بوده و در این زمینه توافق و سازگاری بین این آزمون­ها وجود دارد که درجه تجمع­پذیری کم، توزیع نامتعادل در سطح شهر خرم­آباد، پراکندگی، خوشه­ای بودن، توسعه جسته و گریختگی و توسعه منفصل و ناپیوسته بسیار زیاد و به طور کلی رشد پراکنش افقی بی­رویه است.

تحلیل کالبدی- فضایی, رشد هوشمند, الگوهای گرافیکی, شهر خرم آباد