اسماعیل ناصری - دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران (نویسنده مسئول )
فرامرز سهرابی - دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
احمد برجعلی - دانشیار، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
محمد رضا فلسفی نژاد - استادیار، گروه علوم تربیتی و سنجش، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

مقدمه: در بین اختلالات روان پزشکی شناخته شده، اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD)، بیشترین همبودی را با اختلالات وابستگی به مواد، به ویژه هروئین دارد و وجود هم زمان ASPD، پیش بینی کننده نتایج ضعیف درمان اختلالات وابستگی به مواد است. این پژوهش با هدف بررسی کارآمدی طرح واره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی مردان وابسته به مواد مخدر مبتلا به ASPD انجام شده است. روش: سه آزمودنی مرد مبتلا به ASPD، بر اساس پرسشنامه چندمحوری میلون و مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلالات محور دو و به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش، از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. طرح واره درمانی دووجهی در ۲۸ جلسه و در ۲۴ هفته به کار گرفته شد و مرحله پیگیری نیز سه ماه پس از پایان درمان دنبال شد. مقیاس شدت اعتیاد و فرم کوتاه پرسشنامه طرح واره های یانگ برای توسط آزمودنی ها تکمیل شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که طرح واره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی روان شناختی به مواد و طرح واره های ناسازگار اولیه آزمودنی های این پژوهش به طور معناداری موثر بود. نتیجه گیری: طرح واره درمانی دووجهی در کاهش شدت وابستگی مردان وابسته به مواد مخدر مبتلا به ASPD، کارآمد است.

وابستگی به مواد, اختلال شخصیت ضداجتماعی, طرح واره درمانی دووجهی