میثم فرخی - دانشیار گروه ارتباطات و مطالعات فرهنگی دانشکده رفاه تهران
دنیا شاه وردی - کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشکده رفاه تهران

هدف از این پژوهش بازنمایی فرهنگ ایثار و شهادت در کتب خاطرات شهدای مدافع حرم می باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی استفاده شده است. جامعه ی پژوهش شامل هفت کتاب خاطرات شهدای مدافع حرم می باشد که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند . نتایج حاکی از آن است که فرهنگ ایثار و شهادت در کتب مذکور در قالب سه مقوله اصلی شامل گذشت و فداکاری، آخرت گرایی و ولایت مداری دسته بندی شدند. شهادت طلبی، ایثارگری، شجاعت و مقاومت در جبهه ی حق و خدمت به مردم از جمله ویژگیها و خصایص این شهدای گرانقدر می باشد.شهدای مدافع حرم در این زمینه به این حقیقت پی بردند که انقلاب اسلامی حاصل اندیشه ی مقاومت در جامعه ی ایرانی بود که به نماد مقاومت اسلامی بدل شد آنان با درونی کردن معنای مقاومت و ایستادگی در ذهنیت ایران و ایرانی، روحیه ی مقاومت را در جامعه تجلی بخشیدند. مقوله ی اصلی دیگر بحث آخرت گرایی در این زمینه توجه شهدا به انجام فرائض و مستحبات دینی، برپایی فریضه ی امر به معروف و نهی از منکر و نیز خانواده مداری پررنگ بوده است. مقوله سوم نیز بحث ولایت مداری است شهدای مذکور بر این باور بودند که جریان ولایت در عصر غیبت بر عهده ی ولی فقیه است که دارای شئونات و اختیارات در حکومت اسلامی است و در این جهت آنان در راه اهل بیت و دفاع از حرم جانثاری نمودند.

فرهنگ, بازنمایی, ایثار و شهادت, شهدای مدافع حرم