محمدامین خراسانی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
هادی راستی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
اسماعیل رحمانی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

رسانه­های ارتباط جمعی و مطبوعات در نواحی روستایی کشورهای کمتر توسعه یافته در صورتی­که هدف­دار و متناسب با شرایط بومی و سنتی جوامع، مورد توجه و استفاده قرار گیرند، نقش مثبت و تعیین کننده­ای در فرآیند توسعه روستایی ایفا خواهند کرد. نواحی روستایی به دلیل پراکندگی جغرافیایی، دسترسی دشوار و تفاوت­های فردی و گروهی که باید در آن بر برخی از مشکلات مانند فاصله، ارتباطات متقابل و انتقال سریع دانش و اطلاعات فائق آمد، یکی از بهترین عرصه­ها برای استفاده موثر از فن­آوری­های ارتباطی هستند. از این­رو پژوهش حاضر مبتنی بر نگرش روستاییان، نقش رسانه­های ارتباط جمعی و مطبوعات را در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روستاهای دهستان زرآباد غربی شهرستان کنارک بررسی نموده است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. داده­ها از طریق تکمیل پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و به کمک روش­های آماری تحت نرم افزار SPSS پردازش و تحلیل گردید. نتایج نشان می­دهد که میزان دسترسی به رسانه­ها بسیار ضعیف، میزان استفاده نسبتا مطلوب، میزان نقش آفرینی آنها در ارتقای آگاهی عمومی نسبتا مطلوب و به طور کلی نقش آفرینی رسانه­ها در مسیر توسعه نواحی روستایی بسیار ضعیف است. در این راستا تلویزیون بیشترین و رسانه­های کوچک، کمترین نقش را به خود اختصاص داده­­اند. وضعیت شاخص­های مختلف از لحاظ میزان تاثیرپذیری به استثنای شاخص ارتقای آگاهی عمومی، در حد نامطلوبی است. تفاوت معنی­داری بین شاخص­ها از لحاظ میزان تاثیرپذیری از طرف رسانه­ها مشاهده می­گردد. شاخص ارتقای آگاهی عمومی بیشترین و شاخص مشارکت در طرح­های توسعه روستایی کمترین تاثیرپذیری از رسانه­ها را نشان می­دهند.

رسانه های جمعی, مطبوعات, توسعه روستایی, دهستان زرآباد غربی