بررسی جایگزینی آزمون رادیوگرافی بوسیله آزمون اولتراسونیک در خطوط لوله انتقال گاز

در این پژوهش، جایگزینی آزمون رادیوگرافی بـه عنـوان ابـزار ی مـوثر در بازرسـ ی فنـ ی جهـت تشـخ یص ناپیوستگی ها در خطوط جوش، بوسیله آزمون اولتراسونیک مورد بررسی قرار گرفته است . جهت این امـر بـا ارجـاع به سوابق و نتایج پروژه های اجرا شده و در دست اجرای شـرکت بازرسـ ی مهندسـ ی ایـ ران در خصـوص نظـارت بـر اجرای خطوط لوله های انتقال گاز در سطح کشور، نتایج دو آزمون اولتراسونیک و رادیوگرافی حدود 800 متـر خـط جوش که شامل بیش از 200 خط جوش محیطی مورد اجرا در خطوط لوله بوده است مورد مقایسه قرار گرفته اسـت کل عیوب مشاهده شـده در فـ یلم هـا ی رادیـ وگرافی بـه شـش گـروه تـرک CR ، تخلخـل PO ، سـرباره SL ، سوختگی BT ، عدم نفوذ IP و عدم امتزاج IF و همچنین عیوب مشاهده شده در آزمون اولتراسـون یک بـه سـه گــروه تــرک CR ، ناپیوســتگی هــای خطــی L و ناپیوســتگی هــای حجمــی V تقســیم بنــدی شــده انــد . صًــرفا ناپیوستگی هایی در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند که مطابق معیار های پـذ یرش اسـتاندارد API 1104 غیـ ر قابل پذیرش بوده اند . نتایج دو آزمون رادیـ وگرافی و اولتراسـون یک در خصـوص تـک تـک خطـوط جـوش موضـوع بررسی مقایسه شده و طول هر یک از عیـ وب مشـاهده در فـ یلم هـا ی رادیـ وگرافی و طـول تشـخ یص داده شـده در خصوص همان عیب و در همان موقعیت توسـط آزمـون اولتراسـون یک مقایسـه شـده انـد . همچنـ ین بـرعکس، کل یـ ه موقعیت هایی که در حین آزمون اولتراسونیک معیوب شناخته شده اند نیز با فیلم های مربوطه مقایسه شـده و طـول مناطق تشخیص داده شده توسط آزمون اولتراسونیک و میزان طول نتایج همپوشان مشاهده شده توسط رادیـ وگرافی نیز مورد مقایسه قرار گرفتـه انـد . تحلیـ ل نتـا یج در ایـ ن پـژوهش بیـ انگر آن اسـت کـه امکـان اطم ینـان بـه آزمـون اولتراسـونیک، علیـ رغم کلیـ ه مزیـ ت هـا ی آن از جملـه سـر یع بـودن آزمـون، عـدم وجـود مشـکلات ا یمنـ ی آزمــون رادیوگرافی و ... ، خطر عدم تشخیص تخلخل ها و سرباره های محبوس را نیز به همراه دارد . هر چند ماهیت آزمون اولتراسونیک نیز بیانگر چنین نقصی می باشد، اما هدف از این پژوهش بررسی آماری وضعیت جـار ی انجـام ایـ ن دو آزمون در پروژه های در دست اجرا در کشور بوده، بطوریکه کلیه عوامل موثر بر نتایج آنها از جمله مهـارت اپراتـور و مفسر و کیفیت و صلاحیت تجهیزات آزمون ها نیز در آنها لحاظ شده باشد و خالی از هر نوع پیش داوری و نظر بـه ماهیت آزمون ها صورت گرفته باشد .

Keywords:

اولتراسونیک , رادیوگرافی , آزمون های غیر مخرب , بازرسی فنی