ساجده حاجی عزیزی - دانشجوی دکتری سازه های آبی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
داوود فرسادی زاده - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
هادی ارونقی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
اکرم عباسپور - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

بررسی توزیع تنش برشی به جهت برآورد ابعاد حفره آبشستگی در اطراف پایه های پل از اهمیت زیادی برخوردار است. ولی مروری بر پژوهش های انجام شده نشان می دهد که بررسی تنش برشی، اطراف پایه های حفاظت شده توسط روش های مختلف کنترل آبشستگی، از توجه کافی پژوهشگران برخوردار نبوده است. در این پژوهش یک مدل عددی سه بعدی برای مطالعه روند تغییرات تنش برشی پیرامون پایه پل همراه با صفحات مستغرق مورد استفاده قرار گرفته است. از طرفی به دلیل دشوار بودن محاسبه مقادیر تنش برشی در طبیعت، پژوهشگران روش هایی برای محاسبه غیرمستقیم این عامل ارائه نموده اند که یکی از این روش ها، استفاده از مدل شبه دوبعدی شینو و نایت (SKM) می باشد. در این پژوهش الگوی توزیع تنش برشی اطراف پایه با وجود تعداد مختلفی از صفحات (۶ و ۴، ۲)، با دو زاویه قرارگیری نسبت به جریان (۲۰و ۳۰ درجه) و در شدت جریان ۹۵/۰ (شدت جریان بحرانی)، با هر دو روش مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نتایج هر دو مدل نشان می دهد که قرارگیری صفحات تاثیر به سزایی در کاهش سرعت جریان حین عبور از صفحات داشته و در نتیجه کاهش تنش برشی بستر در اطراف پایه را به دنبال دارد. همچنین بررسی تعداد و زاویه قرارگیری صفحات، نشان داد که تعداد ۶ صفحه نسبت به ۲ و ۴ صفحه و همچنین زاویه ۳۰ درجه نسبت به زاویه ۲۰ درجه کارایی بهتری دارد به نحوی که تنش برشی را به میزان ۱۲-۱۵ درصد کاهش می دهد.

پایه پل, تنش برشی, صفحات مستغرق, مدل شبه دوبعدی شینو و نایت (SKM), مدل عددی سه بعدی