مسیح ذوالقدر - استادیار (مسئول مکاتبات)، گروه مهندسی آب، دانشگاه جهرم، جهرم، ایران و دانش آموخته دکتری سازه های آبی، دانشگاه شهید چمران اهواز
محمود شفاعی بجستان - استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز

آمار های موجود نشان دهنده سهم عمده آبشستگی تکیه گاه در تخریب پل ها می باشد. لذا حفاظت پل ها در مقابل آبشستگی از اهمیت خاصی برخوردار است. روش های پوششی نظیر سنگ چین کاربرد گسترده ای در حفاظت پل ها دارد و در مناطقی که تامین سنگ پرهزینه باشد از بلوک بتنی و یا موارد مشابه استفاده می شود. در این مطالعه برای اولین بار کاربرد المان های بتنی شش پایه در ارتباط با آبشستگی تکیه گاه ها در آزمایشگاه مورد مطالعه قرار گرفته است. کارگذاری المان های شش پایه در تراکم های باز، متوسط و متراکم و همچنین در اعماق زیر بستر، روی بستر و حالت میانی در اطراف تکیه گاه ذوزنقه ای انجام شده است. به طور کلی نتایج نشان دهنده تاثیر قابل ملاحظه کارگذاری المان شش پایه در کنترل آبشستگی تکیه گاه پل در شرایط مختلف جریان می باشد، به طوریکه می تواند تا ۱۰۰ درصد عمق آبشستگی راس تکیه گاه را کاهش دهد. همچنین نتایج نشان می دهد حداکثر کاهش عمق آبشستگی دماغه تکیه گاه در آرایش کارگذاری المان ها روی بستر و با تراکم حداکثر می باشد. در این حالت المان ها علاوه بر حفاظت تکیه گاه از طریق ایجاد پوشش منجر به دور کردن آبشستگی از راس تکیه گاه به سمت مرکز کانال نیز می گردند.

آبشستگی, تکیه گاه ذوزنقه ای, المان های شش پایه, تراکم کارگذاری, رقوم کارگذاری