سعداله هاشمی - گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی
فریبرز درتاج - استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران
اسماعیل سعدی پور - استاد دانشگاه علامه طباطبایی
حسن اسدزاده - هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

هدف پژوهش تدوین مدل احساسات شرم و گناه بر اساس شیوه­های فرزندپروری با نقش واسطه­ای اسناد علی منفی بود. روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری دانش­آموزان مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ به تعداد ۱۲۴۰۸۳ نفر بودند. با روش نمونه­گیری خوشه ای تصادفی چند مرحله ای یکی از مناطق جغرافیایی (۱۶،۱،۲،۶،۴) انتخاب و از هر منطقه یک دبیرستان دخترانه و پسرانه و از هر دبیرستان دو کلاس انتخاب شدند. نمونه شامل ۳۹۴ نفر به همراه پدر یا مادر آنها بودند. داده­ها از طریق پرسشنامه­های احساسات شرم و گناه کوهن و همکاران ۲۰۱۱، سبک های فرزندپروری بامریند ۱۹۹۱ و اسنادهای علی کودکان و نوجوانان پترسون و سلیگمن ۱۹۸۴ جمع­آوری شد. نتایج نشان داد که الگوی پیشنهادی برازنده داده­ها است. مسیر مستقیم سبک فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه مثبت و معنادار  و مسیر مستقیم سبک فرزندپروری سهل­گیرانه بر احساس گناه منفی و معنادار بود. مسیرهای غیرمستقیم فرزندپروری مقتدرانه بر احساس گناه از طریق سبک اسناد در موقعیت منفی و فرزندپروری مقتدرانه بر احساس شرم از طریق سبک اسناد در موقعیت منفی، منفی و معنادار بودند. مسیرهای غیر مستقیم فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس گناه از طریق اسناد در موقعیت منفی، فرزندپروری سهل گیرانه بر احساس شرم از طریق اسناد در موقعیت منفی، فرزندپروری مستبدانه بر احساس شرم از طریق اسناد در موقعیت منفی و فرزندپروری مستبدانه بر احساس گناه از طریق اسناد در موقعیت منفی، مثبت و معنادار بودند.

شرم و گناه, شیوه های فرزند پروری, اسناد علی موقعیت منفی