پرنیان تقی پور حویزی - دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
علی اکبر شیخی فینی - عضو هیات علمی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
محمود مهرمحمدی - استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت مدرس
سیدعبدالوهاب سماوی - عضو هیات علمی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

هدف این مقاله معرفی انواع شایستگی ها لازم برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک در نظام آموزشی ایران است. بدین منظور از روش سنتزپژوهی استفاده شد. اطلاعات از مقالات و پایاننامه های انگلیسی و فارسی مرتبط با شایستگی های تربیت اجتماعی دموکراتیک کسب و با بکارگیری روش تحلیل مضمون، سبک آتراید-استرلینگ (۲۰۰۱)، تحلیل شدند. با استفاده از یک الگوی مرور نظام‎ دار متون، مقالات و پایان نامه های انگلیسی در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ از شش پایگاه و مقالات و پایاننامه های فارسی از چهار پایگاه اطلاعاتی انتخاب، پالایش و سپس با استفاده از نرم افزار MAXQDA در قالب ۷ مضمون فراگیر و ۲۸ مضمون سازمان دهنده و ۱۲۴ مضمون پایه، تحلیل شدند. نتایج نشان داد شایستگی ها برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک شامل هفت مولفه شایستگی «خرد عملی و کنش تاملی»، «شایستگی معنوی»، «شایستگی عدالت طلبی» (دارای بیشترین مضامین)، «شایستگی سیاسی»، «شایستگی فناورانه» (دارای کمترین مضامین)، «شایستگی فرهنگی» و «شایستگی جهانی‎اندیشیدن» می باشد؛ که مکمل یکدیگر هستند.

شایستگی, تربیت اجتماعی دموکراتیک, آموزش و پرورش ایران, سنتزپژوهی