محسن رستمی کامرود - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران
زمان شامحمدی حیدری - دانشیار گروه آبیاری و زهکشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
پرویز حقیقت جو - استادیار گروه آبیاری و زهکشی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل
علیرضا مقدم نیا - استادیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی دانشگاه زابل

با استفاده از تجزیه و تحلیل فراوانی سیلاب منطقه ای، رابطه ای تعمیم یافته برای برآورد بزرگی سیلاب های به وقوع پیوسته در حوضه های آبخیز فاقد ایستگاه یا با داده های اندازه گیری شده ی محدود، بر قرار می گردد. تجزیه و تحلیل فراوانی سیلاب منطقه-ای معمولا شامل شناسایی نواحی همگن، انتخاب توزیع های فراوانی منطقه ای مناسب و برآورد چندک های سیلاب در حوضه های آبخیز مورد نظر می گردد. در این مقاله، از روش گشتاورهای خطی برای تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب حوضه های استان گیلان استفاده شده است. در روش های رایج منطقه ای کردن، بر اساس ویژگی های حوضه ی آبخیز نظیر: ویژگی های گیتاشناسی، موقعیت جغرافیایی و آمار سیلاب در هر ایستگاه، مناطق همگن آب شناسی شناسایی می شوند. در این مطالعه با استفاده از الگوریتم خوشه بندی K-means منطقه ی مورد مطالعه که شامل ۵۸ ایستگاه آب سنجی می باشد، به دو زیر منطقه تقسیم شد. برای تعیین تعداد خوشه های بهینه و اندازه گیری نکویی خوشه بندی سراگروه، از شاخص های میانگین عرض سیلهوت، دیویس بولدین و دان استفاده شد. همگنی مناطق تعیین شده با استفاده از آزمون ناهماهنگی و آزمون ناهمگنی بررسی شد. بهترین توزیع منطقه ای با استفاده از آزمون نکویی برازش بررسی و تابع توزیع لجستیک تعمیم یافته برای مناطق ۱ و ۲ به عنوان بهترین توزیع منطقه ای تعیین گردید. در نهایت، فراسنج های منطقه ای توزیع های منتخب و مقادیر چندک های احتمال با دوره های بازگشت گوناگون محاسبه شد.

تحلیل منطقه ای سیلاب, گشتاورهای خطی, خوشه بندی, همگنی منطقه ای, استان گیلان