جمیله توکلی نیا - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
رضا کانونی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
امیر رضا خاوریان گرمسیر - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
وحید پاسبان عیسی لو - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل، زابل، ایران

هدف برنامه­ریزی منطقه­ای توسعه و کاهش نابرابری­هاست. لازمه­ی برنامه­ریزی منطقه­ای، شناسایی جایگاه مناطق نسبت به یکدیگر به لحاظ توسعه است. کاهش نابرابری در بهره­مندی از منابع، دست آوردها و امکانات جامعه، یکی از مهم­ترین معیارهای اساسی توسعه به شمار می­آید. خدمات بهداشت و درمان یکی از ارکان اصلی توسعه محسوب می­شوند و ارائه خدمات بهداشت و درمان در مناطق مختلف باعث کاهش فقر می­شود، لذا شرایط را جهت تربیت و رشد سرمایه انسانی و توسعه اقتصادی و اجتماعی در مناطق مختلف کشور را فراهم می­نماید. همچنین وضعیت بهداشتی و درمانی جامعه به عنوان یکی از مهم­ترین معیارهای کیفیت زندگی و توسعه­یافتگی مطرح است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل میزان توسعه­یافتگی شهرستان­های استان اردبیل در بخش بهداشت و درمان است. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی بوده و درجه توسعه­یافتگی شهرستان­های استان در شاخص بهداشتی و درمانی با مدل VIKOR مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته­اند. نتایج پژوهش نشان می­دهد که شهرستان­های استان به لحاظ سطح توسعه­یافتگی در شاخص­های بهداشتی و درمانی دارای عدم تعادل می­باشند، به طوری­که شهرستان خلخال با امتیاز نهایی ۰۹۲۴/۰ (بسیار برخوردار) و شهرستان پارس­آباد با امتیاز نهایی ۹۹۸۹/۰ (بسیار محروم) به ترتیب در سطوح اول و آخر قرار گرفته­اند. همچنین نتایج آزمون همبستگی پیرسون برخورداری از شاخص­های بهداشتی– درمانی در بین شهرستان­های مورد مطالعه را در ارتباط با میزان نزدیکی به مرکز استان و میزان شهرنشینی به ترتیب رابطه­ی معناداری مستقیم و غیرمستقیم را نشان می­دهد.

توسعه منطقه ای, شاخص های بهداشت و درمان, مدل ویکور, استان اردبیل