بدری شاه طالبی - استادیار و عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
آذر قلی زاده - دانشیار و عضو هئیت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان
سعید شریفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان

این پژوهش با هدف بررسی مولفههای فرهنگ شهروندی در حیطهی ارزشها و هنجارها به روش توصیفی – پیمایشی انجام شده است. جامعهی آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقهی ۴ و دانشگاههای دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشتههای علوم تربیتی، جامعهشناسی و روانشناسی بالغ بر ۲۸۳ نفر بوده است ۴. از بین جامعهی آماری با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای، متناسب با حجم نمونه، در نرم افزار اکسل تعداد ۱۰۳ نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامهی محقق ساختهی تدوین مولفههای فرهنگ شهروندی در دو حیطهی ارزشها و هنجارها با مقیاس ۵ درجهای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه ۰/ (تحلیل عامل) استفاده شد. اعتبار ابزار اندازهگیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل ۹۲ برآورد گردید که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازهگیری است. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، تک متغیره و آزمون خی دو برآورد شد. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد که بعد T آزمون ارزشها دارای ۱۷ زیر مولفه است که از این میان، " ترجیح مصالح جمعی بر مصالح فردی " با بار ۰ کمترین مقدار را / ۰ بیشترین ضریب و مولفهی " حفظ محیط زیست " با بار عاملی ۴ / عاملی ۷۷ به خود اختصاص داده است. در بعد هنجارها بیشترین بار عاملی مربوط به مولفههای" قدرت حل ۰ و کمترین / تعارض در مواجهه با دیگران " و " توانایی اظهار نظر در میان جمع " با بار عاملی ۷۲ ۰ بوده است. در ابعاد جمعیت / بار عاملی مربوط به مولفهی " مسئولیتپذیری "با بار عاملی ۳۱ شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.

فرهنگ, شهروندی, فرهنگ شهروندی, ارزش, هنجار