حسین فراهانی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
سمیه عبدلی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مهدی چراغی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مفهوم سرمایه اجتماعی، یک مفهوم فرا رشته ای است که طی پانزده سال اخیر مورد توجه بسیاری از شاخه­ های علوم انسانی قرار گرفته است. این مفهوم در تحلیل­ های اجتماعی و اقتصادی پیرامون توسعه جوامع روستایی نیز مطرح، بر منابع موجود در روستا تاکید دارد. این منابع شامل : روابط انسانی، شبکه­ها و نهاد ها در ساختار های اجتماعی است؛ لذا به منظور رسیدن به توسعه روستایی، دسترسی به سرمایه اجتماعی از ضروریات می ­باشد. در تحقیق حاضر سه شاخص مد نظر پانتام (اعتماد، مشارکت و شبکه­ ها) در رابطه با سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پرسشنامه می ­باشد. جامعه آماری تحقیق، تمامی خانوارهای روستاهای دهستان مشهد میقان واقع در شهرستان اراک می ­باشد. داده­ های تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری طبقه­ بندی شده از ۲۷۰ خانوار نمونه در ۲۵ روستای دهستان مشهد میقان بدست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده ­ها از روش ­های آماری ضریب همبستگی، تحلیل مسیر و مدل موریس و کای دو استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می ­دهد که: بین افزایش سرمایه اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی در منطقه ­ی مورد مطالعه در سطح ۹۰۶/۰ درصد رابطه­ ی کاملا معناداری وجود دارد و از میان مولفه ­های سرمایه اجتماعی، انسجام اجتماعی با اثرات کلی ۴۵۵/۰ بیشترین تاثیر را بر روی سطح کیفیت زندگی خانوارهای روستایی داشته است.

سرمایه اجتماعی, کیفیت زندگی, توسعه روستایی, انسجام, مشارکت, اعتماد اجتماعی, میقان