محمد پناهنده - کارشناس ارشد محیط زیست عضو هیئت علمی پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی
آریامن قویدل - کارشناس ارشد محیط زیست پژوهشکده محیط زیست جهاد دانشگاهی

حفاظت از گونه ها و تنوع زیستی و حفظ خدمات زیست محیطی اکوسیستمهای طبیعی، مهمترین راهبردهای توسعه پایدار می باشند و در این راستا، یکی از رویکردهای مؤثر جهانی انتخاب نمونه هایی بکر و غنی از منابع طبیعی سرزمین در قالب مناطق حفاظت شده و اعمال مدیریت عقلانی در مورد آنهاست. در میان مناطق حفاظت شده، پناهگاه های حیات وحش از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده که اهداف اولیه آنها حفاظت گونه ها و تنوع ژنتیکی و حفظ خدمات زیست محیطی می باشد. متاسفانه، فعالیتهای تخریبی، انسانی و توسعه ای به اینگونه مناطق نیز سرایت نموده و از درون و بیرون اینگونه مناطق را با تهدیدات جدی روبرو ساخته است که در این میان، پناهگاه حیات وحش لوندویل در استان گیلان، آسیب های شدیدی را به خود دیده، بگونه ای که شرایط کیفی آن بدت در معرض خطر قرار گرفته و این ا کوسیستم و سیمای حفاظت شده قادر به ایفای عملکرد تعریف شده خود نمی باشد. مقاله حضر در چارچوب پروژه تحقیقی تحت عنوان بررسی راهبردهای کاربردی اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده گیلان از طریق نگاه ویژه به اثرات توسعه فعالیتهای انسانی در پناهگاه حیات وحش لوندویل در قالب روش تحقیقی «طبقه بندی گروههای پیامدی اکولوژیک، مطرح شده توسط Treweek تهیه شده است. نتایج بررسی حاکی از آن است که این پناهگاه از طریق پیامدهای منفی عمده تباهی یا تخریب زیستگاه (Habital loss or destruction)، تکه تکه شدن زیستگاه (Habitat fragmentation)، ایزوله شدن زیستگاه (Habitat isolation) و مرگ و میر حیات وحش (Wildlife mortality) بشدت قابلیت های ذاتی و اولیه خود را از دست داده و در شرایط فعلی قادر به انجام عملکردهای تعریف شده نمی باشد که تنها راه اصولی برای خروج از این حالت یکدست سازی منطقه و حل مسائل اجتماعی است.

مناطق حفاظت شده، پناهگاه حیات وحش، زیستگاه، گیلان، لوندویل