بهمن شجاعی کلجاهی - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان، تبریز، ایران
وحید سرابی - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان، تبریز، ایران
کامبیز عزیزپور - گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان، تبریز، ایران

به منظور بررسی تاثیر نوع تغذیه گیاهی در خاک تحت محلول­پاشی با ترکیبات متنوع بر عملکرد و اجزای آن در آفتابگردان (Helianthus annuus L.)، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحت نظارت جهاد کشاورزی صوفیان واقع در روستای خواجه مرجان در سال ۱۳۹۸ به اجرا در آمد. فاکتورهای آزمایش شامل کاربرد انواع سیستم­های تغذیه­ای (نیتروژنه از منبع اوره، ورمی­کمپوست و مایکوریزا) و محلول­پاشی (کود مایع آمینوفیش AMI ۱۶، اسید فولویک و کود میکرو کامل) بودند که سیستم­های تغذیه­ای در ابتدای کشت و تیمارهای محلول­پاشی در دو مرحله قبل از گل دهی و گل دهی به کار برده شدند. نتایج نشان داد که با کاربرد مایکوریزا و ورمی­کمپوست بیشترین مقادیر عملکرد و اجزای آن در آفتابگردان در مقایسه با کاربرد کود شیمیایی نیتروژنه به دست می­آید. همچنین، بیشترین مقادیر عملکرد و اجزای آن در بوته­های آفتابگردان با کاربرد کود میکرو کامل و کود مایع آمینوفیش AMI ۱۶ در مقایسه با کاربرد اسید فولویک و تیمار عدم محلول­پاشی به دست آمد. اثرات متقابل سیستم­های تغذیه­ای و محلول­پاشی نیز نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از کاربرد کود میکرو کامل به همراه ورمی­کمپوست و بیشترین عملکرد روغن دانه از کاربرد کود میکرو کامل به همراه مایکوریزا به ترتیب با ۹۰/۴۲۹۲ و ۹۵/۲۰۳۵ کیلوگرم در هکتار به دست می­آید. با این حال، بین این تیمارها و تیمارهای کاربردی کود مایع آمینوفیشAMI ۱۶  به همراه مایکوریزا و ورمی­کمپوست اختلاف معنی­داری مشاهده نشد. نتایج کلی این تحقیق نشان داد که محلول­پاشی با کود میکرو کامل یا کود مایع آمینوفیش AMI ۱۶ به همراه مایکوریزا و ورمی­کمپوست می­تواند با تامین عناصر غذایی و آب مورد نیاز بوته­های آفتابگردان در مراحل حساس رشدی و با تداوم طول دوره­های رشد رویشی و زایشی (خصوصا دوره پر شدن دانه ها) منجر به افزایش عملکرد و اجزای آن در آفتابگردان شود.

دانه های روغنی, عملکرد و اجزای آن, کود آلی, کود زیستی, مکمل های تغذیه ای