تحلیل سینوپتیک اثر کم فشارهای بریده در بارش سنگین ایران
عنوان مقاله: تحلیل سینوپتیک اثر کم فشارهای بریده در بارش سنگین ایران
شناسه ملی مقاله: JR_GEH-12-4_006
منتشر شده در در سال 1402
شناسه ملی مقاله: JR_GEH-12-4_006
منتشر شده در در سال 1402
مشخصات نویسندگان مقاله:
شهرام لطفی قرانچای - دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
علی رضا شکیبا - مرکز مطالعات سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
طیبه اکبری ازیرانی - گروه جغرافیای طبیعی دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
فاطمه ربانی - دانشگاه تهران
آمنه دشت بزرگی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
خلاصه مقاله:
شهرام لطفی قرانچای - دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
علی رضا شکیبا - مرکز مطالعات سنجش از دور و GIS، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
طیبه اکبری ازیرانی - گروه جغرافیای طبیعی دانشکده علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی
فاطمه ربانی - دانشگاه تهران
آمنه دشت بزرگی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
بارشهای سنگین امروزه بهخاطر مخاطرات و خسارات وارده، یکی از جنبههای مهم در مطالعات آبوهوایی هستند. کمفشارهای بریده با ایجاد ناپایداری جوی در رخداد بارش سنگین در ایران تاثیرگذار هستند. در این راستا ابتدا شرایط متغیرهای آب وهوایی دما، بارش و ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال جو در ارتباط با تشکیل کمفشارهای بریده طی دوره (۲۰۱۸-۱۹۸۶) بررسی شد. سپس جهت پیش نگری تغییرات رخداد کمفشار بریده درآینده و اثر آن بر بارش سنگین، از پایگاه داده ECMWF نسخه ERA-Interim و مدلهای CMIP۵ با رویکرد ریزمقیاس نمایی CORDEX تحت دو سناریوی انتشار خوشبینانه RCP۴.۵ و بدبینانه RCP۸.۵ تا سال ۲۰۹۹ استفاده شد. نتایج نشان داد که در سناریوی RCP۴.۵ افزایش بارش به میزان حداقل ۴۱/۲ میلیمتر و در سناریوی RCP۸.۵ کاهش بارش حداکثر به میزان ۹۱ میلیمتر برآورد شد. ناهنجاریهای فشار سطح ۵۰۰ هکتوپاسکال براساس RCP۴.۵ و RCP۸.۵ به میزان ۵/۶۱ و ۵/۹۲ میلیبار افزایش خواهد داشت. از لحاظ تعداد رخداد کم فشار بریده، کمترین فراوانی در سالهای ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ به تعداد ۱۰ رخداد، و بیشترین رخداد در سالهای ۱۹۸۶ با ۳۰ رخداد بوده است. با افزایش دمای هوا و پیشروی پرفشارجنب حارهای به سمت عرضهای بالا، محل تشکیل و مسیر حرکت کم فشارهای بریده در دوره ۳۳ ساله به سمت عرضهای جغرافیایی شمالی تر کشیده شده اند که میتواند شواهدی از اثرات تغییر اقلیم در ایران باشد. وجود رابطه مستقیم معنادار بین فراوانی رخداد کم فشار بریده و بارش سنگین در سطح خطای ۵ درصد تایید. همچنین میزان تاثیر کمفشارهای بریده در فراوانی بارش سنگین ایستگاههای ایران بهویژه ایستگاههای شمالی چشمگیرتر بوده است.
کلمات کلیدی: تغییر اقلیم, کمفشار بریده, روش ریزگردانی دینامیکی CORDEX, CMIP۵, سناریوهای RCP
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1916456/