حسن موثقی - دانشیار حقوق بین الملل و عضو هیات علمی گروه حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران. عضو کتابخانه دیوان بین المللی دادگستری (سازمان ملل متحد)

یکی از حوادثی که بیش از همه در طول تاریخ ذهن بشر را درگیر کرده تعارض منافع و جنگ است که هر دو طرف را متحمل خسارتی نموده و در نهایت یکی فاتح و دیگری مغلوب جنگ میشود. درگذشته شکل جنگها به صورت رویارویی فیزیکی و درگیری تن به تن بود اما امروزه در پرتو تحولات صنعتی و علمی و انواع اختراعات چهره جنگ نیز تغییر یافت که از آن با نام جنگهای سایبری یاد میشود و برخی از اوقات اصلا معلوم نیست عامل حملات، تهدیدات و آغاز جنگ سایبری چه کسی یا چه کشوری است. موضوع مهمی که در این تحقیق به آن خواهیم پرداخت تبیین دیدگاه حقوق بین الملل اسلام راجع به ماهیت تهدیدات سایبری، حملات سایبری و جنگ سایبری است و اینکه میان موازین حقوق بین الملل کنونی و آموزه های حقوق بین الملل اسلام چه وجوه اشتراک و افتراقی وجود دارد. هدف از انجام تحقیق نشان دادن جامعیت موازین حقوق بین الملل اسلام راجع به حقوق جنگ بوده و روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی میباشد. در عین حال یافته های تحقیق ثابت میکند که چالشهای نظامی سایبری هر روز ابعاد تازهای پیدا میکنند و شیوه مقابله با آنها نیز بایستی متحول شود تا صلح و امنیت بین المللی خدشه دار نشود. علاوه از آن نتایج تحقیق نشان خواهد داد که دیدگاه حقوق بین الملل اسلام مملو از ارزشهای انسانی، اخلاقی و مذهبی بوده و اسلام حامی همیشگی صلح در جهان بوده، هست و خواهد بود.

حقوق بین الملل، جنگ سایبری، اسلام، سازمان همکاری اسلامی، حقوق بشردوستانه.