آرزو قربانی - دانشآموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران

به علت وابسته شدن گسترده تمامی امورات بشر به فضای سایبر و اینترنت، خطر حملات سایبری، صلح و امنیت بین المللی را بیش از پیش تهدید میکند. جنگ سایبری به نوعی از جنگ اطلاق میشود که در آن مستقیما ملتها باهم در جنگ نیستند بلکه رایانه ها و شبکه های اینترنت یک کشور، در مقابل یک یا چند کشور قرار میگیرد و نبردی است که در فضای مجازی رخ میدهد و شیوه نوینی در مبارزات به شمار میرود که شامل جنگ روانی، جنگ هکرها، جنگ اقتصادی و... است. مبارزه با حملات و جنگ سایبر در واقع نشان دهنده اقتذار کشورها است و این نوعی مسئولیت بین المللی بوجود میآورد. پژوهش حاضر با هدف تشریح این مسئولیتها، به این سوال پاسخ میدهد که مسئولیت دولتها در فضای سایبر از چه بابی میباشد و آیا این مسئولیت متوجه آثار سوء رفتار اشخاص حقیقی هر جامعه، نسبت به جوامع بین المللی هم میشود؟ این پژوهش که به روش کتابخانه ای و تحلیلی و توصیفی نگاشته شده است با بررسی یافته های مختلف پژوهش گران و نظرات دکترین، به این نتیجه رسیده است که فضای اینترنت قلمرویی است که زمان و مکان به معنی مرسوم، در آن بی معناست بنابراین حاکمیت و کنترل دولت در آن نیز مصداق کامل ندارد با این حال دولت به (مفهوم اعم)، به عنوان ایجاد کننده منحصر نکته تماس بین المللی (اینترنت) در کشورها به جهت نظارت ابتدایی که در صدور مجوز، ارائه و عرضه خدمات اینترنت به اشخاص حقوقی یا تفویض اختیارات حاکمیتی خود بر برخی حاضران در فضای سایبر است، لذا نسبت به خسارات حاصل ناشی از اینترنت مباشرتا یا از باب تسبیب، مسئولیت دارد و در موضوعات بین المللی که صلح و امنیت را به مخاطره میاندازد دولت در نتیجه اعمال زیان باری که شخصا یا توسط بازیگران خصوصی در فضای اینترنت انجام میدهد مسئولیت بین المللی خواهد داشت.

فضای سایبر، مسئولیت بین المللی، حمله سایبری، جرائم سایبری، جنگ اطلاعاتی