مهدی خدری - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
علی میرشکار - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
عباس خانی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
زینب محکمی - پژوهشکده کشاورزی، پژوهشگاه زابل، زابل، ایران

در سالهای اخیر اسانسهای گیاهی به عنوان عوامل کنترل کننده آفات با خواص دورکنندگی مورد توجه قرار گرفته اند. در این تحقیق اثر دورکنندگی گیاه گواوا روی سه گونه آفات انباری، شپشه برنج، شپشه آرد و شپشه قرمز آرد، در آزمایشگاه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی بررسی شد. نتایج بررسی اثر دورکنندگی اسانسها روی حشرات کامل نشان داد که با افزایش غلظت و زمان کاربرد اسانس، اثر دورکنندگی روی هر سه آفت افزایش یافت. مقایسه میانگین اثر دور کنندگی اسانس گواوا روی شپشه آرد نشان داد بالاترین اثر دورکنندگی اسانس در زمان ۵ ساعت و غلظت ۵۵ میکرولیتر ۷۹) درصد) و کمترین اثر دورکنندگی در زمان یک ساعت و غلظت ۱۵ میکرولیتر ۰/۸۲) درصد) به دست آمد. در مورد خاصیت دورکنندگی اسانس گواوا روی شپشه برنج نتایج مشابهی حاصل شد. به طوری که مقایسه میانگین خاصیت دور کنندگی اسانس گواوا روی شپشه برنج نشان داد بالاترین اثر دورکنندگی اسانس در زمان ۵ ساعت و غلظت ۵۵ میکرولیتر ۷۴) درصد) و کمترین اثر دورکنندگی در زمان یک ساعت و غلظت ۱۵ میکرولیتر ۱/۶۰) درصد) به دست آمد. مقایسه میانگین اثر دور کنندگی اسانس گواوا روی شپشه قرمز آرد نشان داد بالاترین اثر دورکنندگی اسانس در زمان پنج ساعت و غلظت ۵۵ میکرولیتر ۷۹/۶۹) درصد) و کمترین اثر دورکنندگی در زمان یک ساعت و غلظت ۱۵ میکرولیتر ۱/۲۵) درصد) بود. به ظور کلی نتایج نشان داد اثر دورکنندگی اسانس گواوا بر شپشه آرد موثرتر از شپشه برنج و شپشه قرمز آرد بود.

آفت انباری، اسانس، دورکنندگی، گواوا، GC-MS