سعید کسرایی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
علی میرشکار - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
نجمه صاحب زاده - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
عباس خانی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

برای بررسی تاثیر آفتکش های سایپرمترین و استامیپراید روی سرخرطومی حنایی خرما، آزمایشی با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی در شهرستان سراوان در سال ۱۴۰۲ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (تزریق آب مقطر)، تزریق غلظتهای ۲۵۰۰، ۳۷۵۰ و ۵۰۰۰ پی پی ام سایپرمترین، غلظتهای ۵۰۰۰، ۷۵۰۰ و ۱۰۰۰۰ پی پی ام استامیپراید بود. پس از ۲۱ روز از تزریق، تنه درخت شکافته شد و تعداد لارو زنده، تعداد لارو مرده شمارش گردید. نتایج نشان دادند که تزریق آفت کش منجر به کاهش قابل توجه تعداد لارو زنده شد. تیمار تلفیقی تزریق ۵۰۰۰ پی پی ام سایپرمترین ۱۰۰۰۰ + پی پی ام استامیپراید کمترین تعداد لارو زنده را به خود اختصاص داد. نتایج مقایسه میانگین اثر تزریق آفتکش های سایپرمترین و استامیپراید نشان داد تزریق آفتکش به تنه درخت به طور معنیداری منجر به افزایش تعداد لارو مرده شد و مرگ و میر لارو را افزایش داد . بیشترین و کمترین تعداد لارو مرده به ترتیب در تیمار تزریق ۵۰۰۰ پی پی ام سایپرمترین ۱۰۰۰۰ + پی پی ام استامیپراید ۲۳/۳۳) عدد لارو به ازای هر درخت) و تیمار شاهد (صفر) مشاهده شد. با افزایش غلظت کاربرد سایپرمترین تعداد لارو مرده افزایش یافت و غلظت ۵۰۰۰ پی پی ام در مقایسه با غلظتهای ۲۵۰۰ و ۳۷۵۰ پی پی ام منجر به افزایش ۷۵/۰۰ و ۱۶/۶۶ درصدی تعداد لارو مرده شد. در مورد آفتکش استامیپراید، غلظت ۱۰۰۰۰ پی پی ام در مقایسه با دو غلظت دیگر ۵۰۰۰) و ۳۷۵۰ پی پی ام) نقش موثرتری در افزایش تعداد لارو مرده داشت. بهنحوی که تزریق ۱۰۰۰۰ پی پی ام استامیپراید تعداد لارو مرده را در مقایسه با غلظتهای ۵۰۰۰ و ۷۵۰۰ پی پی ام بهترتیب ۴۴/۴۴ و ۱۸/۱۸ درصد افزایش داد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که تزریق ۵۰۰۰ پی پی ام سایپرمترین +۱۰۰۰۰ پی پی ام استامیپراید به تنه درخت روش موثری برای کنترل سرخرطومی حنایی خرما است.

سوسک سرخرطومی حنایی خرما، آفتکش، تلفات آفت، موسپیلان، ریپکورد