اثر بازارها بر الگوهای رفتاری شهروندان در شهر پویا (مطالعه موردی:بازار پانزده خرداد وایرانمال)

رفتار انسان در شهر، وابسته به میزان درک او نسبت به محیط و برآیندی از انگیزه ها و نیازهای فردی است. هدف پژوهش حاضر تحلیل اثرات بازارها بر الگوهای رفتاری در دو بازار مهم پایتخت(۱۵ خرداد و ایران­مال) است. تحقیق از نظر هدف کاربردی؛ با تکنیک پیمایشی و ماهیت توصیفی­-تحلیلی است. اطلاعات از طریق دو پرسشنامه (متخصصین  ۳۵ و شهروندان ۲۵۰ نمونه) از طریق فرمول کوکران و با طیف لیکرت جمع­آوری شد. تجزیه وتحلیل داده های متخصصین از طریق آزمون های تحلیل عاملی و رگرسیون، و شهروندان از طریق تی­دو نمونه­ای و پیرسون با نرم افزارهای Spss ,Lisrel  انجام شد. پرسشنامه با اعتبار محتوایی و پایایی آن با آلفای کرونباخ تائیدشد. آزمون تحلیل عاملی تاییدی، مولفه های تحقیق را در ۵ بعد(معنایی، الگوهای رفتاری، فعالیت و عملکرد، کالبدی، آسایش و راحتی) با بار عاملی بالای ۰.۴ شناسایی کرد. ضریب تعیین تعدیل شده در آزمون رگرسیون نشان­داد، شاخص های تحقیق به میزان ۶۱% درصد واریانس الگوهای رفتاری را پیش بینی می کند. مولفه ی معنایی بالاترین تاثیر (۰.۷۷۹) و مولفه­ی آسایش و راحتی (۰.۶۲۱) کم­ترین اثر را بر الگوهای رفتاری دارند. با استفاده از آزمون T دوطرفه در دو نمونه، تفاوت میانگین بین مولفه های ۵ گانه وجود دارد و این تفاوت میانگین معنی دار است. با توجه به نتایج آزمون پیرسون مولفه ی کالبدی در ایرانمال و مولفه­ی فعالیت و عملکرد در بازار ۱۵ خرداد از تاثیرگذارترین مولفه ها بر الگوهای رفتاری می­باشند. نتایج نشان داد که؛ بازارها بر الگوهای رفتاری شهروندان تاثیر معنادار و مثبت و مستقیم دارند و با تقویت کیفیت بازارها و یا تضعیف آن، ادراک محیطی شهروندان تغییر می ­کند.

Keywords:

behavioral patterns , environmental perception , urban space behavior , Bazar , Tehran. , الگوهای رفتاری , ادراک محیطی , رفتار فضای شهری , بازار , تهران.