صاحبه محمدیان منصور - استادیار، گروه اقتصاد، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
ابوالقاسم گل خندان - دانشگاه لرستان

هدف اصلی این پژوهش بررسی رفتار چرخه ای مخارج بهداشت عمومی و تاثیر آن بر شاخص های برون داد سلامت در ۵۰ کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) طی سال های ۲۰۱۹-۲۰۰۰ می باشد. به این منظور برای استخراج روند چرخه ای از فیلتر کریستیانو-فیتزجرالد (CF) و برای برآورد مدل ها از برآوردگر حداقل مربعات دومرحله ای (۲SLS) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که مقدار متوسط پارامتر چرخه ای در کشورهای مورد مطالعه، ۱۲۱/۰ می باشد و مخارج بهداشت عمومی در ۲۹ کشور، رفتار موافق چرخه ای و در ۲۱ کشور، رفتار مخالف چرخه ای داشته است. همچنین، افزایش پارامتر چرخه ای (افزایش رفتار موافق چرخه ای) مخارج بهداشت عمومی، اثر معنادار و منفی بر برون دادهای سلامت داشته و منجر به افزایش نرخ مرگ ومیر کودکان زیر ۵ سال (با ضریب برآوردی ۰۸۱/۰) و کاهش امید به زندگی (با ضریب برآوردی ۰۲۲/۰-) در کشورهای OIC شده است. نتایج برآورد عوامل موثر بر پارامتر چرخه ای نیز نشان می دهد که افزایش سهم مخارج بهداشت عمومی از کل مخارج عمومی، افزایش وزن صندوق های تامین اجتماعی در بودجه های سلامت و بهبود کیفیت نهادی منجر به کاهش رفتار موافق چرخه ای مخارج بهداشت عمومی و افزایش سطح دموکراسی منجر به افزایش آن می گردد. نتایج برآورد عوامل موثر بر پارامتر چرخه ای نیز نشان می دهد که افزایش سهم مخارج بهداشت عمومی از کل مخارج عمومی، افزایش وزن صندوق های تامین اجتماعی در بودجه های سلامت و بهبود کیفیت نهادی منجر به کاهش رفتار موافق چرخه ای مخارج بهداشت عمومی و افزایش سطح دموکراسی منجر به افزایش آن می گردد.

رفتار چرخه ای, مخارج بهداشت عمومی, برون دادهای سلامت, فیلتر کریستیانو-فیتزجرالد (CF), سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)