روح اله بلارک - ۱- گروه هنر ،دانشکده معماری و شهرسازی مرکز بندرعباس ، دانشگاه پیام نور ، هرمزگان ، ایران
حمیدرضا عامری سیاهویی - ۲- استادیار گروه معماری و شهرسازی ، دانشگاه پیام نور ، مرکز بندرعباس ، ایران

بوستان های شهری با اختصاص سطوح وسیع یا نسبتا وسیعی از شهرها به لحاظ قابلیت های کارکردی خود به عنوان امکاناتی برای ارتقاء سطح کیفی شهرها مطرح هستند. بوستان های شهری دارای دو جنبه عمده کارکردی هستند؛ اول، تاثیر این بوستانها در ارتقاء شرایط زیست محیطی به عنوان فضاهای سبز و ریه های تنفسی شهرها و دوم، نقش این کاربری های شهری در گذران اوقات فراغت شهروندان با ایجاد زمینه های متنوع گذران اوقات فراغت فردی و جمعی. با چنین پیش زمینه ای، در این پژوهش با هدف ارائه راهکارها و خطوط راهنمائی جهت ارتقاء سطح بهره وری عمومی از پارک های شهری با تاکید بر شهر اراک، ابتدا بر اساس یافته های حاصل از مطالعات نظری، بررسی های میدانی و نظرسنجی از مردم و کارشناسان به شناخت و تجزیه و تحلیل موانع و عوامل بازدارنده یا تقلیل دهنده سطح بهره وری عمومی از پارک های شهری پرداخته شده است و سپس راهکارهائی جهت حذف یا کاهش این موانع و افزایش جذابیت و استقبال عمومی از این فضاهای عمومی شهری ارائه گردیده است. در این راستا، ضمن بررسی ویژگی های کالبدی و عملکردی کلیه پارکهای شهر اراک، و مطالعه نقاط قوت و ضعف این پارکها در رابطه با استفاده شهروندان از آنها به ارائه یک سلسله مراتب عملکردی از مجموعه پارک های شهر بر اساس شرایط موجود و محدودیت های و امکانات هر پارک و با الهام از تجربیات موجود در زمینه برنامه ریزی پارک های شهری پرداخته ایم. برای هر سطح از این سلسله مراتب پیشنهاداتی در زمینه امکات و خدمات مورد نیاز ارائه گردیده است و علاوه بر این در مورد برخی پارکها که دارای جایگاه یا شرایط ویژه ای در شهر بوده اند پیشنهادات خاصی ارائه گردیده است.

کلمات کلیدی: پارک های شهری ، بررسی کیفی ، شهروندان ،فضاهای عمومی شهری،شهر اراک