حسن زرنوشه فراهانی - Department of Theology and Islamic Studies, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran
محمد عترت دوست - Department of Theology and Islamic Studies, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: یکی از اهداف اساسی دین اسلام، ایجاد تحول درونی در انسان و آموزش مراحل رشد و کمال جهت نیل به سلامت معنوی است. این هدف غایی در قرآن کریم و آموزه های صادر شده از اهل بیت(ع) قابل دستیابی است. بر این اساس هدف مقاله حاضر، استخراج و شناسایی اصول و مولفه های بنیادین سلامت معنوی انسان بر اساس آموزه های مطرح شده در کلام اهل بیت(ع) است. روش ها: این پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمونی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق، ادعیه امام سجاد(ع) در کتاب صحیفه سجادیه بود که در سه مرحله: تجزیه متن و استخراج مضامین پایه، تشریح متن و شناسایی مضامین سازمان دهنده، و ترکیب متن و تحلیل مضامین فراگیر به مثابه مقوله های اصلی و مولفه های بنیادین سلامت معنوی انسان، انجام شد. یافته ها: در ادعیه صحیفه سجادیه به منظور ایجاد تحول در ساحات درونی و معنوی انسان و کسب سلامت معنوی، هشت مولفه بنیادین مورد توجه ویژه قرار گرفته که عبارتند از: کسب معرفت نسبت به خداوند، کسب معرفت نسبت به پیامبر اسلام(ص) و اهل بیت(ع)، کسب معرفت نسبت به احکام دین، کسب اموال حلال و تطهیر آن­ها، احسان به خانواده و نزدیکان، خدمت به خلق، مدارا با مردم و حضور دائم در جریان توبه. نتیجه گیری: پیامبر اسلام(ص) و اهل بیت(ع) به عنوان بهترین مربیان انسان با دغدغه اصلاح ساحات درونی شخصیت افراد، در کلمات نورانی خود تلاش کرده اند تا به معرفی مولفه های بنیادین و ضروری یک انسان مومن و متعهد پرداخته تا افراد بتوانند با دریافت این آموزش ها و مبنا قراردادن آن ها به عنوان راهنمای خویش، یک تحول بنیادین در ساحات درونی و سلامت معنوی خود و بالتبع در سیستم جامعه ایجاد کنند.

Spiritual Health, Social Health, Inner Transformation, Imam Sajjad., سلامت معنوی, سلامت اجتماعی, تحول درونی, امام سجاد(ع)