پریا فتحی ورزقانی - دانشجوی دکتری، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
توران سلیمانی - استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
اصغر نخستین گلدوست - استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران

هدف مقاله حاضر طراحی و اعتبارسنجی مدل برون رفت از چالش های آموزش مجازی در دوران پساکرونا است. این مطالعه از نظر هدف اکتشافی، از نظر روش و بازه زمانی گردآوری داده ها، یک پژوهش پیمایش مقطعی و از نظر شیوه تحلیل داده ها، یک پژوهش آمیخته می باشد. جامعه مشارکت کنندگان در بخش کیفی، ۲۰ تن از مدیران و کارشناسان آموزش و پرورش در مقطع متوسطه اول در شهر تهران بودند. نمونه گیری با روش هدفمند صورت گرفت و با ۱۷ مصاحبه اشباع نظری بدست آمد. جامعه آماری در بخش کمی، معلم های مقطع متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ بودند. حجم نمونه با فرمول کوکران ۳۸۴ تن برآورد گردید و نمونه گیری با روش خوشه ای-تصادفی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته  و پرسشنامه محقق ساخته بود که با روش روایی سازه، روایی همگرا و روایی واگرا اعتبارسنجی شد. با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی نیز قابلیت اعتماد پرسشنامه، مطلوب ارزیابی شد. برای شناسایی ابعاد و مولفه های پژوهش، از روش تحلیل مضمون، تعیین روابط عناصر از روش مدلسازی ساختاری-تفسیری و اعتبارسنجی الگوی پژوهش از روش حداقل مربعات جزئی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد زیرساخت های منابع انسانی و فناوری ، قوانین آموزش مجازی زمینه را برای فرهنگ سازی آموزش مجازی فراهم می آورند. فرهنگ سازی آموزش مجازی به مهارت های دیجیتالی معلمان و سیستم نظارتی آموزش مجازی منجر شده و این عوامل نیز به مشارکت دانش آموزان منتهی می شوند. مشارکت دانش آموزان با سیستم ارزیابی عملکرد آموزش مجازی و ا یجاد محیط یاددهنده-یادگیرنده رابطه داشته و در پایان بوسیله کارایی نظام آموزشی و ترمیم شکاف های یادگیری دانش آموزان می توان به توسعه آموزش مجازی دست یافت.

آموزش مجازی, الگوی برون رفت, پاندمی کرونا, رویکرد آمیخته