سجاد صادقی
روشنک مکبری نژاد
مرضیه قرائتی
آرزو معینی جزنی
نسرین سحرخیز
مونا شریعتی
سمانه کاشی
سودابه کاظمی اسکی
محسن ناصری
مرتضی مجاهدی
مژگان تن ساز
سمانه سلیمانی

با توجه به رویکردهای اختصاصی طب ایرانی به مدیریت بیماری های زنان و ضرورت وجود شواهد علمی برای به کارگیری روش های درمانی طب های مکمل، این مقاله مروری تحلیلی با هدف بررسی کارآزمایی های بالینی انجام شده در مورد اثربخشی و ایمنی مداخلات طب ایرانی در مدیریت اختلالات خونریزی زنان نوشته شد. این مقاله گزارش برنامه هم اندیشی متخصصان طب سنتی ایران با متخصصان بیماری های زنان و زایمان است که در قالب ۲ پنل تخصصی اولیگومنوره و خونریزی غیرطبیعی رحم و به روش پنل متخصصان (Expert Panel) برگزار گردید. پس از ارائه مقالات کارآزمایی بالینی انجام شده در هر پنل توسط متخصصان طب ایرانی با زمینه پژوهشی تخصصی بیماری موردنظر، شواهد علمی موجود بررسی و نقد شد و بحث و تبادل نظر علمی بین متخصصان صورت گرفت. تعداد ۱۳ مقاله در مورد کارآزمایی بالینی با موضوع مداخلات طب ایرانی در خونریزی غیرطبیعی رحم و ۹ مقاله در حوزه اولیگومنوره منتشر شده است. از بین مداخلات پیشنهادی طب ایرانی برای مدیریت خونریزی غیرطبیعی رحم استفاده از گلنار فارسی، بارهنگ، عدس، مورد، خرفه، پوست انار، کندر زنجبیل، به، زنجبیل و بابونه و نیز بادکش درمانی دارای مقاله کارآزمایی بالینی هستند. همچنین کارآزمایی های بالینی به منظور مدیریت اولیگومنوره، در حیطه مداخلاتی شامل انیسون کرفس، کنجد، روغن سیاه دانه، چای گیاهی فومنتکس، اثلق، پونه، رازیانه، آگنوگل، رازیانه و بادکش خشک منتشر شده است. مداخلات طب ایرانی در بیماری های زنان، پس از بررسی های تشخیصی و درمانی لازم انجام می شود. بخشی از مداخلات پیشنهادی منابع مکتوب طب ایرانی در بیماری های زنان که دارای شواهد بالینی است ممکن است برای درمان بیماری ها مفید باشد. به منظور انجام کارآزمایی های بالینی بیشتر برای تایید اثربخشی و ایمنی مداخلات طب ایرانی و توسعه منطقی طب ایرانی در نظام سلامت، تعامل متخصصان طب ایرانی با متخصصان بیماری های زنان و طراحی و اجرای پژوهش های مشترک راهگشا خواهد بود.

Persian Medicine, Traditional Medicine, Amenorrhea, Oligomenorrhea, Metrorrhagia, پزشکی ایرانی, پزشکی سنتی, قطع قاعدگی, قاعدگی کم تکرار, خونریزی غیرطبیعی رحم