مجتبی یمانی - دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
احمد مزیدی - استادیارگروه جغرافیا، دانشگاه یزد

بخش وسیعی از استان یزد را نواحی کویری تشکیل می دهد. یکی از مهمترین این نواحی در این استان، کویر سیاه کوه می باشد. تحقیقات نشان می دهد که سنجش از دور تکنیک بسیار کار آمدی در بررسی مناطق خشک و مطالعه تغییرات آن و تهیه نقشه های پوشش گیاهی محسوب می گردد. هدف این مطالعه نیز بررسی ویژگی های مورفولوژی و مقایسه تغییرات پوشش گیاهی کویر سیاهکوه با استفاده از داده های سنجش از دور می باشد. برای دست یابی به این هدف، از داده های سنجنده های TM وETM+ ماهواره لندست مربوط به تاریخ های شهریور ۱۳۶۹ و ۱۳۷۹ به عنوان ابزار های اصلی تحقیق استفاده شده است. هم چنین، با استفاده از شاخص گیاهیNDVI بر روی دوسری از داده های ماهواره ای سال های مذکور، نوع و مقدار پوشش گیاهی بررسی و تغییرات و گسترش آن ها تعیین گردیده است. تکنیک کار تحقیق، استفاده از روش های همبستگی و مقایسه ای بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از طریق نرم افزار های مورد استفاده در سنجش از دور از جمله، نرم افزار SPSS و نیز نرم افزار IDRISI انجام پذیرفته است. تجزیه و تحلیل متغیر های موثر بیانگر آن است که، سیستم های سنجش از دور از پاره ای جهات قابلیت بسیار مناسبی برای بررسی روند تحولات در مناطق کویری و بیابانی دارند. بر این اساس، نتایج به دست آمده با استفاده از ابزارها و تکنیک های ذکر شده نشان می دهد که تغییرات صورت گرفته در سطح کویر اردکان در طی دوره ده ساله تحت بررسی هر چند جزیی بوده اما یکنواخت نبوده است. بیشترین تغییرات مربوط به نقاطی می گردد که متغیرهای موثر غالب تر بوده اند. هم چنین نتایج نشان می دهد که، برای بررسی پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه، بهترین شاخص NDVI می باشد. کلید واژه ها: کویرسیاه کوه، اردکان، پلایا، سنجش از دور، شاخص گیاهی

کویرسیاه کوه, اردکان, پلایا, سنجش از دور, شاخص گیاهی