اسداله ظریف کار
زهرا امیر غفران
حمزه حبیبی
روح اله منصوری

مقدمه: حجامت یکی از مهم ترین ارکان طب اسلامی است، که هنوز هم در درمان تب و بیماری های التهابی مورد استفاده می باشد. با آن که حجامت در درمان طیف وسیعی از بیماری ها موثر بوده است، اما مکانیسم دقیق عملکرد آن مشخص نیست. از جمله فرضیاتی که در این زمینه مطرح می باشد، آن است که حجامت در تعدیل سیستم ایمنی اثر دارد. لذا در این مطالعه به بررسی اثر احتمالی حجامت بر تعدیل سیستم ایمنی از طریق اندازه گیری سطح سرمی آنتی بادی هپاتیت B بعد از تزریق واکسن هپاتیت B پرداخته شده است. روش ها: در این مطالعه دو گروه ۲۵ نفری از مردان جوان داوطلب شامل: گروه شاهد و گروه آزمایش در محدوده ی سنی ۲۵-۱۸ سال، مورد بررسی قرار گرفتند. هر دو گروه در دو نوبت به فاصله ی یک ماه واکسن هپاتیت B دریافت نمودند. در گروه آزمایش علاوه بر این یک نوبت حجامت نیز انجام شد. تیتر آنتی بادی هپاتیت Bقبل از واکسیناسیون و یک و سه ماه پس از اولین واکسیناسیون به روش ELISA و برحسب واحد بین المللی در لیتر(IU/L) اندازه گیری شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مقدار آنتی بادی در گروه شاهد پس از یک ماه به IU/L ۸۱/۳ و پس از سه ماه به IU/L ۵۷/۴۶ افزایش می یابد. میانگین مقدار آنتی بادی در گروه آزمایش بعد از یک ماهIU/L ۴۱/۳ بود و پس از سه ماه به IU/L ۱۶/۲۶ افزایش یافت. با وجود آن که میزان افزایش تیتر آنتی بادی پس از سه ماه در گروه مورد آزمایش به نسبت گروه شاهد کم تر بود، اما این تفاوت از نظر آماری معنی دار نبود. بحث و نتیجه گیری: انجام ایمونیزاسیون با واکسن هپاتیت B در هر دو گروه شاهد و آزمایش سبب افزایش میزان تولید آنتی بادی اختصاصی می گردد. به نظر می رسد انجام حجامت در مردان با این گروه سنی تاثیری در مقدار تولید آنتی بادی نداشته باشد.

Phlebotomy, Hepatitis B antibody, Hepatitis B vaccine., حجامت, آنتی بادی هپاتیتB, واکسن هپاتیت B