مصطفی بختیاری - دانشجوی دکتری گروه مهندسی صنایع، پردیس البرز، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمدمهدی نصیری خونساری - دانشیار دانشکده مهندسی صنایع، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
فریبرز جولای - استاد دانشکده مهندسی صنایع، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

خدمات لجستیکی طرف چهارم یا PL۴ یک مدل عملیاتی تجاری است که در آن مدیریت زنجیره تامین و تدارکات به­طور کامل به یک ارائه دهنده خدمات خارجی برون سپاری می شود. این طرف شریک مسئول نظارت بر کل زنجیره تامین، از جمله ارزیابی، طراحی، ساخت، اجرا و اندازه گیری راه حل های فروشگاه خواهد بود. یکی از شرکا بر هماهنگی انبارها، شرکت های حمل ونقل، حمل ونقل و نمایندگان نظارت می کند درحالی که زنجیره تامین را از طرف فروشگاه مدیریت می کند. در این مقاله یک مسئله زمان بندی کامیون های ورودی و خروجی در یک سیستم چندین درب انبار عبوری با درنظرگرفتن هزینه های ثابت انتخاب و انعقاد قرارداد با ناوگان حمل ونقل و نیز هزینه های انتظار کامیون ها در صف در بارانداز عبوری بررسی می شود. مسئله مورد بررسی به صورت یک مسئله برنامه ریزی ریاضی تک هدفه جهت کاهش هزینه های حمل ونقل از تامین کننده به بارانداز عبوری، هزینه های انتقال از بارانداز عبوری به خرده فروشان، هزینه های ثابت جهت انتخاب و عقد قرارداد با ناوگان های موردنظر و نیز حداقل کردن زمان انتظار کامیون ها در بارانداز عبوری فرموله می شود. در این مسئله علاوه بر تمرکز بر کاهش این هزینه ها، انتخاب ناوگان های مناسب تر و همچنین انتخاب و تخصیص وسایل نقلیه هر ناوگان جهت حمل کالا از هر تامین کننده و همچنین تخصیص وسیله نقلیه مناسب جهت حمل کالا برای هر خرده فروشی باتوجه به ظرفیت های متنوع وسایل حمل ونقل و نیز مقدار سفارشات متنوع هر خرده فروش محاسبه می شود. همچنین تخصیص مناسب کامیون ها به درب ها در بارانداز عبوری و نیز توالی و جایگاه کامیون ها در صف و زمان بندی حضور در بارانداز و ترک بارانداز عبوری محاسبه می شود. یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح مخلوط برای این مسئله پیشنهادی فرمول بندی می شود. باتوجه به اینکه این مدل از نوع NPHard بوده و توانایی حل مسائل بزرگ را ندارد، مدل فراابتکاری الگوریتم ژنتیک نیز برای حل مسائل بزرگ تر توسعه داده شد و سپس جهت تایید صحت و عملکرد موثر روش فراابتکاری پیشنهاد شد. مثال های متعددی در سه اندازه کوچک، متوسط و بزرگ و در هر اندازه تعداد ۳۰ مثال بررسی و در نرم افزار GAMS کد شده است و نتایج حاصل از حل دقیق در نرم افزار گمز و حل فراابتکاری که در MATLAB کد شده است در جدولی درج و تحلیل های آماری انجام شده است. در پایان تحلیل حساسیت مفصلی بر روی خروجی مثال های عددی انجام شده است که نشان می دهد روش پیشنهاد شده کاملا مورد تایید بوده و در ابعاد کوچک بسیار نزدیک به­روش دقیق عمل می کند، با این تفاوت که روش فراابتکاری پیشنهاد شده توانایی حل مسائل بزرگ تر را نیز دارا می باشد.

بارانداز عبوری, زمان بندی کامیون ها, عامل چهارم, انتخاب ناوگان, وسایل حمل ونقل ناهمگن