نگین کاظم زاده - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
نگار استوار - استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تبریز

اختلالات یادگیری ، یا ناتوانی های یادگیری ، اصطلاحی مادر برای طیف گسترده ای از مشکلات یادگیری است که ارتباطی با هوش یا انگیزه تحصیلی ندارد. به جهت شیوع بالای این مشکل بین کودکان و مشکلاتی که به دنبال آن ظاهر می شود پژوهش های بسیاری در خصوص اثربخشی روش ها و مداخلات مختلف برانواع آن انجام شده است. پژوهش حاضر با روش فراتحلیل و با هدف ترکیب پژوهش های انجام شده در زمینه ی روش های اصلاحی بر انواع اختلالات یادگیری انجام شده است. جامعه آماری فراتحلیل حاضر پژوهش های در دسترس مرتبط با روش های اصلاحی بر اختلالات یادگیری بود که در بین سالهای ۱۳۸۵تا۱۴۰۱ در بانک های اطلاعاتی رایانه ای در دسترس موجود در ایران، از قبیل پایگاه علمی جهاد دانشگاهی(SID)، پایگاه مجلات تخصصی نور(نورمگز)، بانک اطلاعات نشریات کشور(مگیران)، پرتال جامع علوم انسانی و پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران(ایرانداک) منتشر شده اند. در این پژوهش از شاخص اندازه اثرg هجز به عنوان یک مقیاس مشترک استفاده شد. نتایج تحلیل که توسط ورژن دوم نرم افزار CMA انجام گرفت نشان داد که مقدار اندازه اثر ترکیبی اثربخشی روش های اصلاحی بر اختلالات یادگیری۸۰/۱ و پس از تفکیک به متغیرهای پیشایند و پیامد چندگانه، مقدار این اندازه اثر ترکیبی بر اختلال یادگیری خواندن به ترتیب۱۷/۱، بر اختلال نوشتن ۲۶/۱ و بر اختلال ریاضی به ترتیب ۱۹/۱ بود که همگی از نظر آماری معنادار بودند(۰۰۱/۰p≤). بنابراین براساس اندازه اثرهای به دست آمده می توان اظهار داشت که روش های اصلاحی بر انواع طبقات اختلالات یادگیری تاثیر مثبت دارد.

اختلالات یادگیری, اختلال خواندن و نوشتن, اختلال ریاضی, فراتحلیل, روش های اصلاحی